Deprecated: Required parameter $article follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $helper follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $method follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

Super User
मराठ्यांच्या इतिहासाची साधने खंड तिसरा ( १७०० -१७६०)
[३६१] श्री.
पुरवणी श्रीमत् सकल तीर्थस्वरूप श्रीपरमहंसबावा स्वामीचे सेवेसी :-
दंडवत् विनंति उपरि. महाळुंगेयाचें लिहिलें तें साद्यंत अवगत जालें. ऐशास, सर्वांस श्रेष्ठ राजा. राजाचे आज्ञेनें सर्वांही वर्तावें. ते गोष्ट नाइकतां अमर्यादेनें वर्तों लागले. तेव्हां आह्मीं सांगितल्यानें देहावरी येऊन सुरळीतपणें वर्ततील कीं काय ? सामें सांगतां नायकत. तेव्हां दंडें सांगावें. दंडें सांगतां परस्पर कलह निर्माण करावा. एक शह सावताचा; दुसरा शह इंग्रेजाचा; तिसरा समयोचित शामळ. ऐसे तीन शह सबळ असतां चवथा आपणच निर्माण करावा ऐसें होतें. यास्तव, सबूरीच केली आहे. पुढे राजदर्शन जाल्यावरी त्यास जें नसीहत करणें तें हुजूरून करूं. राजापूरपावेतों त्याची धमक आहे ह्मणोन लिहिलें. तरी त्याचा विषय सेवास आहे ऐसें नाहीं. मारून गर्देस मेळवितो. हा स्वामीस निशा असो द्यावे. वरकड कितेक शब्द लावून लिहिलें, तरी मी लेकरूंच आहे. एकवेळ शब्द लावितील, दुसरे वेळ नावाजीस करतील. मी तों एकनिष्टेनें स्वामीचे चरणी वर्तत आहें. विशेष काय लिहूं. कृपा निरंतर वर्धमान केली पाहिजे. हे विनंति.
मराठ्यांच्या इतिहासाची साधने खंड तिसरा ( १७०० -१७६०)
[३५९] श्री.
पु॥ श्रीमत् महाराज राजश्री परमहंसबावा स्वामीचे सेवेसी :-
विज्ञापना बचेरा घोडा व शालजोडी अंगावरील प्रसाद तुह्मांस पाठविला आहे. निष्ठेकरून घेणें ह्मणोन आज्ञा. यास स्वामीचे आज्ञेप्रमाणें शालजोडी शिरसा वंदिली व बचेरा घोडा घेतला. विदित जालें पाहिजे. सेवेसी श्रुत होय. हे विज्ञापना.
[३६०] श्री.
पुरवणी. श्रीमत्सकल तीर्थस्वरूप श्रीपरमहंसबावा स्वामीचे सेवेसी :-
विनंति ऐसीजे. स्वारीस गुराबा व नव गलबतें बाहेर वाऱ्यावर रवाना केली होती. त्यांणी सुरतेहून गुराबा चार व तावडा एक जिन्नस भरून कोळेकोटास जात होता. त्यांची व गुराबाची गांठ पडली. ती पांचही गुराबा व तावड दरोबस्त पाडाव करून जंजिरें सुवर्णदुर्गास आणिली. व कुलाबियाहून समशेर व नागीण दोन गलबतें पाठविली होतीं. त्यांणी सुरतेच्या नाळींतून पांच गलबतें आणिलीं. हें वर्तमान सविस्तर स्वामीस कळावे याकरितां लिहिलें असे. खजूर, खारीक पाठवावयाविशीं आज्ञा. आज्ञेप्रमाणें पैबस्तपैकीं पाठविलें असे. वजन खरें.
याप्रमाणें पाठविलें आहे. प्रविष्ट होऊन पावलियाचा जाब सादर करणार स्वामी वडील आहेत. बहुत काय लिहिणें. हे विनंति.
मराठ्यांच्या इतिहासाची साधने खंड तिसरा ( १७०० -१७६०)
[३५७] श्री.
तीर्थस्वरूप महाराज श्री परमहंस स्वामीचे सेवेसी :- अपत्ये बालकें राधाबाई व त्रिंबकराऊ ढमढेरे सा॥ दंडवत विनंति येथील क्षेम तों आशीर्वाद स्वामीचा येथास्थित असे. विशेष. कृपावंत होऊन लेंकरास प्रसादवस्त्र नेसावयासी पा॥ तें घेऊन मस्तकी वंदोन आज्ञेप्रमाणें परिधानास लाविलें. सखलाद आलनास आणविली. तेच आज्ञेवरून पाठविली. सेवेसी प्रविष्ट होईल. सदैव लेंकरावरी माया धरून कल्याणवृध्दि होय ऐसें करावयासी स्वामी समर्थ. हे विनंति.
[३५८] श्रीपरशराम.
वेदमूर्ति राजमान्य राजश्री रामचंद्र जोशी तथा र॥ विनायक जोशी व र॥ नरशी जोशी यांसी श्रीची आज्ञा :- तुमचे वडील वंशपरंपरेनें श्रीची सेवा परम एकनिष्ठेनें करून श्रीची कृपा संपादून घेत होते. आणि तुह्मीही बहुत प्रकारें श्रीचे सेवेसी तत्परच होतेत. परंतु श्रीचे भक्तांनीं खेळ मांडिला होता. खेळतां खेळतां तुमचा रगाडा केला, ह्मणोन तुह्मी देशास जाऊन क्लेशी जाहलेत. हें देखोन, हिंदुमुसलमान हे दोन्ही भक्त खेळत होते, यांचा खेळ राहिला, याजपुढें हे तुह्मांस दु:ख देणार नाहींत. यास्तव, सर्व लहान थोर अवघे येऊन, चिपळुणांत राहोन, पूर्वस्थितीनें वर्तत जाणें. श्री महीन्द्रगिरी हा अवघा मीच आहे. मजवरी मातृघर व श्रमी राहोन मजला दु:ख न देणें. येवढें क्षेत्र तुह्माकारणें निर्माण केलें आहे. इतक्यामध्यें मनास येईल तेथें रहाणें. श्रीस्थळी तपस्वी, संन्यासी, ब्रह्मचारी ऐसे रहावयासी आज्ञा आहे. बळात्कारें रहाल तरी पूर्वप्रमाणें होईल. ऐसें समजोन परशरामजयंतीचें सर्व साहित्य घेऊन सत्वर येणें. गोसावी न ये ह्मणोन अनमान कराल, तरी पूर्वीपासून कांही गोसावी नव्हता. ऐसे किती भक्त जाहाले. पुढेंही होतील. त्यास श्री तिरस्थळी यात्रा करावयासी सावी नव्हता. ऐसे भक्त जाहाले. पुढेही होतील. त्यास श्रीतिरस्थळी यात्रा करावयासी आज्ञा केली आहे. त्याचे सेवक असतील त्याणी त्याजबराबरी जाणें. श्रीची बाळें असतील ती श्रीसंनिध जयंतीकारणें येतील. सर्व सूचना हेच असे. हे आज्ञा.
हेच कृष्णशेटीस आज्ञा कीं, पत्रार्थाप्रमाणें वर्तोन सत्वर भेटीस येणें. अरिष्ट दूर कर्ता श्री समर्थ आहे.
१
पर्वतदीगार
दौलतवंत :-
दुवागो पर्वतदीगार याचें बाळक मलंग फकीर दिन दिन बोलत व उमर ज्यादा हू.
मराठ्यांच्या इतिहासाची साधने खंड तिसरा ( १७०० -१७६०)
[३५६] श्रीभार्गवराम.
श्रीमत् महाराज परमहंसबावा स्वामीचे सेवेसी :-
चरणरज मल्हार हरी कृतानेक विज्ञापना. येथील कुशल स्वामीचे आशीर्वादें यथास्थित असे. विशेष. स्वामींनीं आशीर्वादपत्र पाठविलें तें प्रविष्ट होऊन मस्तकी वंदिले व लिहिला अभिप्राय कळो आला. ऐशास श्रीनें आह्मांवरी कहर केला ! केवळ निराश्रित उघडे पडिलों ! याउपरी स्वामीच्या पायांविना दुसरा अवलंब व आश्रा नाहीं ! येविशींचा सविस्तर अर्थ सोमाजीजवळ बोलिलों आहे. सेवेसी निवेदन करील त्यावरून श्रुत होईल. सारांश, पहिल्यापासून स्वामींच्या आशीर्वादाचे आहों. स्वामी सेवकाचे अभिमानी आहेत. पूर्ण अभिमान धरून सर्व प्रकारें कृपा करणार स्वामी समर्थ आहेत. स्वामीच्या पायाविना दुसरें दैवत नाहीं. मायबाप सर्व स्वामीचे पाय आहेत. सर्व पदार्थें स्वामीच्या पायाविना आश्रय दुसरा नाहीं. येविशीचा सविस्तर अर्थ सोमाजी निवेदन करितां कळेल. बहुत काय लिहूं. कृपा निरंतर वर्धमान केली पाहिजे. हे विज्ञापना.
मराठ्यांच्या इतिहासाची साधने खंड तिसरा ( १७०० -१७६०)
[३५४] श्री. २ जून १७५१.
श्रीमंत महाराज मातुश्री आईसाहेब यांणी मोकदमानी मौजे धावडशी ता परळखोरें यांसी आज्ञा केली ऐसीजे :- मौजे मजकूरची रयत लष्करचे कहीमुळें परागंदा जाहाली, ह्मणून हुजूर विदित जाहालें. तरी रयतेची दिलभरी करून लावणीसंचणी होय तें करणें. अभय असे. जाणिजे. छ १८ रजब, सु॥ इसने खमसैन मया व अलफ लेखनावधि.
[३५५] श्री.
श्रीमत् परमहंसबावा स्वामीचे सेवेसी :-
चरणरज रघुनाथ हरी कृतानेक साष्टांग दंडवत् प्रणाम विनंति. येथील कुशल स्वामीचे कृपेकरून असे. विशेष. स्वामीनीं कृपा करून बहुत दिवशी आशीर्वादपत्र पाठविले तें प्रविष्ट होऊन मस्तकी वंदिलें. पत्री आज्ञा केली की, ''सरखेलीजवळ आमची ठेव अठरा घोडे व पदकें, तुरें, पुतळयाच्या माळा व चाफेळयाच्या माळा व वस्त्रें, व याखेरीज साठ हजार रु॥ नक्त व पेशजी सुवर्णदुर्गी तीन हजार होन दिल्हे व गाडीचे बैलाची जोडी तीनशें रुपयांची दिल्ही हें तुह्मांस अवघें ठावकें आहे. त्याचे डोळे उघडून पैके दिल्हे तरी बरेंच जाहाले. न देई तर ज्याचे तो घ्यावयास बळकट आहे. तुह्मी प्रतारणा न करितां तपशीलवार पैका व जिन्नस तपशीलवार लेहून पाठविणें'', ह्मणोन स्वामीनीं आज्ञा केली. ऐशास, स्वामीचे आज्ञेपेक्षां आपणास दुसरी जोड काय आहे ? परंतु बहुता दिवसांची गोष्ट तपशीलवार लेहून पाठवावयास स्मरण कांही राहिलें नाहीं. वरकड स्वामीची वस्तभाव, घोडी, बैल, टक्का, पैका, स्वामी स्वारीस जाऊन आणीत होते व पाठवीत होते ते सरखेलीजवळच पाठवीत होते. त्यांचा आपला विनाभाव किमपि नव्हता. स्वामीही त्यांजवरी कृपा तैशीच करीत होते. त्यास कैलासवास जाहलेयावरी सेखोजीबावावरही स्वामीची कृपा नि:सीम होती. त्याजमागें संभाजी आंगरे याचे हाती दौलत आल्यावरी याणी स्वामीचे स्वामीस काय दिल्हें किंवा न दिल्हें हें आह्मास काय ठावकें ? आमचाच उच्छेद त्यांणी करून दारबीदार केलें. हे सर्व स्वामीस विदित आहे. आतां त्यांचे वंशी कोणी असतील त्यांही स्वामीचे स्वामीस देऊन, वडिलांस त्या ऋणापासून मुक्त करावें आणि स्वामीची कृपा संपादून घ्यावीं हेंच उचित आहे. सेवेसी श्रुत जाहालें पाहिजे. हे विज्ञापना.
मराठ्यांच्या इतिहासाची साधने खंड तिसरा ( १७०० -१७६०)
[३५३] श्री. १५ जून १७५०.
पै॥ छ १९ साबान, सन खमसैन.
पुरवणी राजश्री जगन्नाथ चिमणाजी गोसावी यांसी :-
राम राम उपरी. श्रीस्थळी समाधीस व पर्जन्यकालचे अनुकूलतेच्या जिनसांविशी लि॥ त्यावरून धोंडजी रावळ याजबराबर पाठविला आहे. हुजूरून व परभारें –
येकूण सनगें जोडी एक व वजन खरें सवाअकरा मण साडे नऊ शेर व सुपारी एक शेर पाठविलें आहे. प्रविष्ट जाहालेयाचें उत्तर पाठविलें पाहिजे. र॥ छ २१ माहे रजब. बहुत काय लिहिणें. लोभ असो दीजे.
लेखनसीमा.
मराठ्यांच्या इतिहासाची साधने खंड तिसरा ( १७०० -१७६०)
[३५२] श्री.
पुरवणी श्रीमद्भार्गवस्वरूप बावा स्वामीचे सेवेसी :-
विज्ञापना. लहान माणसें जाऊन भलत्या गोष्टी सांगतात. त्या ऐकोन, तेंच खरें वाटोन, कागदपत्रीं दुरुक्ती भाषणें लेहून पाठवितां. आह्मी कोठपर्यंत पत्री ऐकावें ? कर्जाचा प्रसंग जरी, खासे कुलाबास होते, ज्या जिल्ह्यास खर्च झाला त्या जिल्ह्यास जे अंमलदार आहेत, त्यांच्यापासून कर्जाचा परिहार करून घ्यावा. आपल्यास बरें वाईट बोलिलें तरी आह्मांस आशीर्वादात्मक आहे. वरकड जें होणें जाणें तें ईश्वराचे स्वाधीन आहे. आमची निशा असेल तशी आह्मांस फलश्रुति होईल. आह्मी वडिलाचे पायाजवळ एकनिष्ठ आहों. परिणामी कळों येईल. इतके ल्याहावयासी कारण कीं, आपण मन मानेल तैसे लिहितात; परंतु, बावा ! सर्व आमची जोड आपण आहेत. याउपरी राग न करावा. येऊन आपला मनसबा चालवावा. आह्मांस काशीयात्रेस निरोप द्यावा. हें न करा तरी वडिलास श्रीभार्गवाची आण आहे. अपत्यास वडिलाचे पायाखेरीज जोड नाहीं. यासी साक्ष श्री आहे. हे विज्ञापना. हे विनंति.
मराठ्यांच्या इतिहासाची साधने खंड तिसरा ( १७०० -१७६०)
[३५०] श्री. ३१ आगष्ट १७४९.
सरकार दरुनीमाहाल यांणीं राजश्री मंबाजी पाणसरे हवलदार व कारकून दि॥ श्री मु॥ किल्ले प्रतापगड यासी आज्ञा केली ऐसीजे :-
राजश्री संभाजी राजे याजकडील ब्राह्मण अनुष्ठानास श्रीपाशीं आले आहेत ह्मणून हुजूर विदित जालें. तर त्यांस अनुष्ठान करूं न देणें. राजश्री स्वामीस समाधान नाहीं. ते आरोग्य जालियावर, त्यांजकडे जावोन, स्वामीपाशी आज्ञापत्र मागोन, आह्मांस घेवोन येणें. उपरांतिक अनुष्ठान करणें, ह्मणोन स्पष्ट सांगोन, किल्ल्याखालें लावून देणें, आणि स्वामीस बरें वाटत नाहीं येविशीं श्रीची प्रार्थना करून, श्रीवर संकट घालून, किती दिवसांत उतार पडेल तो विचारून, प्रसाद व तीर्थ स्वामीस पाठवून देणें. जाणिजे. छ २८ रमजान. लेखनसीमा. सहीं.
सनखमसैन.
[३५१]
व्यर्थ! याचेनें कांही होत नाही! हे घोड्यावर घोडें घालून पैका काढून घेतील. आह्मी सेवेसी पाहोन राजा आला तर भेटीस बोलावूं. तर येणेप्रमाणें बेगी रवाना करणें गुलाब, शिसें संग्रही असेल तर दोन गोष्टी एकांती या माणसाजवळ विचारणें.
मराठ्यांच्या इतिहासाची साधने खंड तिसरा ( १७०० -१७६०)
[३४९] श्री. १ जानेवारी १७४४.
श्रीमद्भार्गवस्वरूप परमहंसबावा स्वामीचे सेवेसी :-
चरणरज तुळाजी आंगरे चरणावर मस्तक ठेऊन दंडवत् प्रणाम विज्ञापना. तागायत पौष बहुल त्रयोदशी रविवासरपावेतों स्वामीचे कृपावलोकनेकरून सेवकाचें वर्तमान यथास्थित असे. विनंति. स्वामीनीं बहुतां दिवशी आशीर्वादपत्र पाठविले. प्रविष्ट होऊन मस्तकी वंदून सनाथ जाहलों. सदैव आशीर्वादपत्री सांभाळ केला पाहिजे. पत्रीं कित्येक विस्तारेकरून पत्रलेखनें आज्ञा केली. त्यांस सारांस अर्थ अभिप्राय पाहातं, महादेव शेवडा याचा व अंता तेली गोठणेकर या हरदूजणांचा कज्जा आहे; याजकरितां महादेव शेवडा याजपासून दुप्पट रुपये घ्यावे आणि पारपत्य करावें; ह्मणजे स्वर्णाभिषेक केला ऐसे होईल, ह्मणोन आज्ञापिलें. ऐशास, बाबा ! स्वामी ! आपण परमानंदि सुखानंद अनुभव असतां, आपणांस सर्व समानत्व आहे. तशाहीमध्यें हरदूजणाचा करीना ये जागां आणून, पंचाएतमतें मनास आणून, दरहक्क मुनसफी केली असतां, आह्मां सेवकांचा विश्वास न मानतां लहान मनुष्यानें विदित केलें त्याजवरून आपण शेवट मजकूर याचे ठायीं होप केला, परंतु शेवडयाचा अन्याय आहे ऐसें नाहीं. तशाहीमध्यें मनुष्य चुकतच आहे. परंतु स्वामी समर्थ, तदनुरूप कर्तव्य तें करावें. वरकड आपणास सर्व समान आहे, तेथे विस्तारें लिहावें ऐसें नाहीं. वरकड, आह्मा सेवकांस आपली आज्ञा ते प्रमाण, व आपल्या आशीर्वादापरती जोडीची इच्छा नाहीं. गांवखेडयाचा मजकूर कितेक विशदार्थे लिहिला. तरी, बावा ! स्वामी ! हा सर्व मनसबा स्वामीचा. आह्मी संरक्षणार्थ स्वामीचे सेवक आहों. तेथें सेवक लोकांवर क्षणक्षणा शब्दारोप ठेवावा ऐसें नाहीं. स्वामीचे सेवेसी किमपि अंतर नाहीं. वस्त्र पाठविलें तें प्रविष्ट जालें. सेवेसी विदित जालें पाहिजे. कृपा वर्धमान करावी. हे विज्ञापना. मौजे गोठणें येथें शामळानी हरएकदिवशी उपसर्ग न करावा ह्मणून आज्ञापिलें. त्याजवरून याउपरी कोणेंविशी तगादा लागणार नाही. वेठबेगार लागणार नाहीं. हे विज्ञापना.
मराठ्यांच्या इतिहासाची साधने खंड तिसरा ( १७०० -१७६०)
[३४८] श्री. १५ एप्रिल १७४३.
श्रीमत् तीर्थस्वरूप परमहंसबावा स्वामीचे सेवेसी :-
अपत्यें तुळाजी आंगरे चरणावर मस्तक ठेवून दंडवत विनंति येथील क्षेम वैशाख शुध्द द्वितीया भृगुवासरपावेतों स्वामीचे कृपावलोकनेकरून सेवकाचें वर्तमान यथास्थित असे. विशेष. सांप्रत स्वामीचे आशीर्वादपत्र येऊन अपत्याचा सांभाळ न जाहाला ऐसे नसावें. निरंतर आशीर्वादपत्रीं सेवकाचा परामर्ष करावया स्वामी समर्थ आहेत. वडिलांहीं स्वामीची सेवा करून कृपा संपादून घेतली त्याहीपेक्षां अधिकोत्तर सेवा करून स्वामीची दया संपादावी हाच कायावाचामनेंकरून सेवकाचा हेत असे. स्वामीचे चरणाविरहित अन्यत्र जाणत नाहीं. सर्व मामला सबा स्वामीच्या आशीर्वादाचा आहे तेथें दुसरा वीर नाहीं. तदनुरूप स्वामी पूर्णपणे अशीर्वाद सेवकाचे मस्तकी ठेवून चालणार स्वामी वडील आहेत. स्वामीचे सेवेसी किंचित् जिन्नस वस्त्रें पाठविलीं आहेत. त्याची पुरवणी निराळीं सेवेसी लिहिली आहे. त्याजवरून विदित होईल. कृपा वर्धमान करावी. हे विज्ञापना. + हे विनंति.