Deprecated: Required parameter $article follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

Deprecated: Required parameter $helper follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

Deprecated: Required parameter $method follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

मराठ्यांच्या इतिहासाची साधने खंड तिसरा ( १७०० -१७६०)

येणेप्रमाणें पांचजण वतनदार हुजूर आणून निवाडा करावयाविशी आज्ञा केली. त्यांणीं मनात आणितां दोन्ही वतनाचें वडीलपण, शिक्के रामोजी शिर्के यांचे असें पंचाईत मतें होतांच देवजीराव शिर्के बोलिले कीं, दोही वतनाचें वडीलपण शिक्का आपला. याप्रमाणें कान्होजी शिर्के यांनीं श्रीकृष्णावेणीसंगमी उभें राहून आमच्या हातावर पाणी घालून दश रात्र पार पडल्यास निमे वतनाशीं व दाभोळ सुभ्याचे देशमुखीचे वडीलपण शिक्याशीं आपणांस संबंध नाहीं त्यावरून तुह्मी शके १६६५ रुधिरोद्गारीनाम संवत्सरी श्रीकृष्णावेणीसंगमीं उदकांत उभें राहून उच्चार केला जे, दोन्ही वतनें पुरातन वडिलांचीं होतीं, तीं कालगतीनें बहुत दिवस जाऊन भोगवटा तुटला होता, त्यास आमचे बाप रामोजी शिर्के याणीं स्वामीसेवा एकनिष्ठेनें करून, कष्ट, मेहनत व टकापैका वेंचून दोनी वतनें साधलीं. वडीलपण शिक्का आमचा ऐसा उच्चार करून देवजीराव शिर्के यांच्या हातावरी तुह्मी पाणी घातलें. नेमास पार पडलेत. त्याजवरून दोन्हीं वतनें दरोबस्त तुह्मांस देऊन हें वतनपत्र करून दिलें असे. देवजी शिर्के यांशीं निमे वतनाशीं व दाभोळ मामलेयाचे देशमुखीचे वडीलपणाशीं संबंध नाहीं ह्मणून व सदरहु दोन्ही वतनाशीं विठोजी व दौलतराव व कान्होजी व बहिरोजी शिर्के यांशीं संबंध नाहीं ऐशीं राजपत्रें तुह्मांजवळ आहेत. त्यांतील अन्वयें मामले दाभोळ येथील देशमुखीचे वतनाविशी राज्याभिषेक शके ४४ चे सालचें राजपत्र राजा शाहू छत्रपती स्वामी यांणीं पिलाजीराव बिन गणोजीराव व देवजीराव बिन पिलाजीराव देशमुख मामले दाभोळ यांशी दिल्हें. वतनपत्र ऐसाजे:- तुमचे चुलते देवजी शिर्के स्वामीसंन्निध किल्ले सातारियाचे मुक्कामीं येऊन विदित केलें कीं, मामले दाभोळ येथील देशमुखीचें वतन पूर्वीं ब्राह्मणाचें. त्यास त्या ब्राह्मणापासून इदलशा पातशहाशीं हरामखोरी जाली याबद्दल त्यास मुसलन केलें आणि देशमुखीचें वतन कितेक वर्षें अमानत असतां श्रिंगारपुरीं सुर्याजी राजे सुर्वे यांणीं पिलाजीराव शिर्के यांसी आपली लेक दिली. त्यांणीं पातशहास विजापुरीं अर्ज पोंचविला. त्यावरून पिलाजीराव यास दाभोळ मामल्याचे देशमुखीचें वतन मऱ्हामत केलें. त्याचा भोगवटा व्हावा तों छत्रपती थोरले स्वामीस तळ कोंकण काबीज जालें यास्तव न जाला. त्या उपरीं कांहीं वर्षीं थोरले शिवाजी महाराज यांणीं आपली लेक राजकुवरबाई गणोजीराव यांसी दिली; व पिलाजीराव शिर्के याची लेक जिऊबाई संभाजी राजांस केली. त्याउपरीं कोंकणांत लखम सावंत फसालत करून वसाहत होऊं न देई. याजकरितां महाराजांनीं पिलाजीरायांस सावंताकडे पाठविलें. त्यांणीं सांवतास आणून राजांस भेटवून तह करून दिल्हा. ते समयीं महाराज कृपाळू होऊन ऊर्जित करावयास आले. ते समयीं चिरंजीव राजकुवरबाईस पुत्र होईल त्यास मामले दाभोळ येथील देशमुखीचे वतनाचा भोगवटा चालत नाहीं तें वतन करून देऊं. त्याजवर राजश्री राजाराम साहेब तांब्राचे दाटीचे प्रसंगें करणाटकांत चंदी प्रांते गेले.