Deprecated: Required parameter $article follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $helper follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $method follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
मराठ्यांच्या इतिहासाची साधने खंड तिसरा ( १७०० -१७६०)
[१५७] श्री. ७ आक्टोबर १७५५.
*यादी भिकाजीराव बिन देवजी राजे शिर्के सरदेशमुख मामले रायरी यांचे नांवें पत्र कीं, तुह्मीं हुजूर कसबे पुणें येथील मुक्कामीं येऊन विदित केलें कीं, मामले रायरी शिर्काण येथील सरदेशमुखी व सुभा दाभोळ येथील देशमुखी ह्या दोन्ही वतनांचे विभागाविशी लक्ष्मणराव बिन कान्होजीराजे शिर्के यांचा व आमचा कजिया लागोन सालतिगस्तां मनसुबी हुजूर पडिली. ते समयीं उभयतांनीं आपलालें वर्तमान लेहून देऊन साधकाचें कागदपत्र आणून दाखविलें. त्याजवरून हुजूर पंचाईतमतें मनास आणितां मामले रायरी शिर्काण येथील सरदेशमुखीचें वतन पुरातन वडिलांचें आहे. तेथील हक्क रुसूम व इसाफत गांव व इनाम जमीनी वगैरे सुदामत चालत असेल त्याचा निमे विभाग वडीलपण लक्ष्मणराजे शिर्के यांजकडे व निमे विभाग आह्माकडे याप्रमाणें निवाडा होऊन सन इहिदे समानीनचें सालीं आह्मास निवाडपत्रें द्यावयाची यादी करार जाली. त्याप्रणें आह्मी सरकारचीं पत्रें तयार केली. कराराप्रमाणें सरकारचे नजरेचा ऐवज देणें त्याचे भरण्याची तरतूद करून पत्रावर शिक्के करून द्यावेत तो इंग्रज बोरघाटावरी आला. पुण्यांत गडबड जाली. त्यामुळें देशी ऐवजाची तरतुद न होय. सबब निवाडयाची यादी जाली ती आह्मी घेऊन ऐवजाचे सोईकरितां नागपुरास गेलों. ही संद पाहोन लक्ष्मणराव शिर्के यांनीं सरकारांत आठ हजार रुपये नजर कबूल करून विनंति केली जे, पेशजी कैलासवासी शाहू महाराज यांचे वेळेस आपले पिते कान्होजी शिर्के यांणीं सदरहू दोन्ही वतनाचे वडीलपण शिक्का आपला ह्मणोन श्रीकृष्णेचें दिव्य करून दिव्यास पार पडले. देवजी शिर्के यांशीं वर्तनाशीं संबंध नाहीं, याप्रमाणें होऊन राजपत्रें जालीं होतीं तीं गळाठलीं. परंतु, तुळाजी आंग्रे सरखेल यांशीं दाभोळचे देशमुखीविशी हातरोखा दिला त्यांत दिव्याचा दाखला लिहिला आहे; व सातारियाचे दफतरीं राजपत्रें बार असतील तीं लेहून आणून शोध करावा. याप्रमाणें आपण ह्मणत असतां ध्यानास न आणितां दिव्याचे पूर्वींल राजपत्राचे अन्वयें भिकाजी राजे शिर्के यांशीं निवाडेयाची यादी करून दिली आहे. ते आणऊन पुर्ती चौकशी करावी. याप्रमाणें निवेदन करून नजरेचा ऐवज सरकारांत देऊन सदरर्हू ऐवज व्याजसुध्दां फिटे तोंपर्यंत दरोबस्त वतन आपणांकडे चालावें व दरम्यान भिकाजी राजे शिर्के यांणीं कजिया करूं नये. ऐसा करार करून घेऊन सदर्हू अन्वयें पत्रें घ्यावयाची यादी करून घेऊन त्याप्रमाणें पत्रें तयार करविलीं. त्याजवर शिक्के व्हावे तों तेच साली पौषमासीं, आपण नजरेचे ऐवजानिशी हजर होऊन विनंति केली त्याजवरून त्यांचे पत्रावर शिक्के व्हावयाचे राहिले.