Deprecated: Required parameter $article follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $helper follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $method follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
सर्वसामान्य नामादिशब्दव्युत्पत्तिकोश
आस्थावाईक [ आस्थापातिक ]
आस्थावाईक, आस्थेवाइक [ पत् १० गतौ. आस्थापातिक = आस्थावाईक. आस्थाप्रायिक = आस्थावाइक = आस्थेवायिक ] (वाईक पहा) ( धा. सा. श. )
आस्रा (घराचा) [अश्रि (घराचा कोपरा ) = आस्त्री = आस्रा ] घराच्या आस्र्याला म्ह० घराच्या कोपर्‍याला. (भा. इ. १८३४)
आस्राप [ आश्राव: = आस्राप. आश्राप: म्ह० विनयशील. स्रु १ गतौ ] मुलगी आस्राप आहे म्ह० विनयशील आहे. ( धा. सा. श. )
आस्वल १ [ अच्छभल्ल = अस्सव्हल = आसवल=आस्वल (ऋक्षाच्छभल्लभालूकाः । अमर) ] (भा. इ. १८३४)
-२ [ अच्छभल्ल = आसहल = आसअल = आसवल, आस्वल] आंहां ! [ अहं ( अव्यय) = आंहां ! ]
आहाच (ज्ञानेश्वरी) [ आहत्य (कदाचित्) = आहच्च = आहाच (जैनमहाराष्ट्री) ] (भा. इ. १८३६)
आहाण [ आघातन Slaughter-house = आहाण ] Slaughter-house.
उ० - यर्‍हविं यागादिकीं क्रिया । आहाण ते चि धनंजया ।
परि विपलांति आचरौनियां । नाटकी जैसे ॥ ज्ञा. १६-३७४
आहूत [ आहुति ] ( आउति पहा)
आहे [अस्ति ] ( ज्ञा. अ. ९ )
आहेर [ आभर (ण) = आहर = आहेर ] मंगलकार्यसमयीं दिलेले वस्त्रालंकार. (भा. इ. १८३२)
आहो [ आ + अक् अवाप्तौं = आवणें to be accomplished. आवः ( अवाप्तिः ) = आवो = आहो ] accomplishment.
उ०-ह्मणोनि हा काव्यां रावो । ग्रंथ गरुवतीचा ठावो ।
एथौनि रसां जाला आवो । रसाळपणाचा ॥
माडगांवकर ज्ञानदेवी १-३३
आळ [अलीक = अलीअ = अळी = आळी = आळ] (भा. इ. १८३२)
आळ (प्रत्यय) - हेळणं, हेडनं = हेळणें = हेटाळणें,
पिटनं = पिटणें = पिटाळणें, कंठनं = कंठणें = कंटाळणें,
स्फिटनं = फेडणें = फेटाळणें, वेष्टनं = वेट्टणँ = वेटाळणें,
मोटनं = मोडणें = मोटाळणें (भा. इ. १८३७)
आळण [ आलेहन = आळण ] चाटतां येण्यासारखे पातळ पिठलें.
आळवणें १ [ आलपनं = आळवणं (णें) ] (भा. इ. १८३२)
-२ [ आलप् = आळव ] बोलून तृप्त करणें. (भा. इ. १८३३)
आळसबिळस [ आळसविळस = आळसबिळस ] (भा. इ. १८३४)
आळा १ [अलं = आळा, अलकम् (साकच्) = आळा ] आळा म्हणजे पुरे, मर्यादा. (भा. इ. १८३४)
-२ [अलं (enough, पुरे) = आळा (पुल्लिंग) ] आळा घालणें = पुरें म्हणून थांबवणें. (भा. इ. १८३४)
आळाण [ आ + ली - आलयन ] घट्ट पिठलें सोलापूरकडील.
आळिवणें [ आलेप् = आळिव. ] घोटून रबडी करणें. (भा. इ. १८३३)
आळी [ ली ९ श्लेषणे. आली ( आवलि) = आळी ] घरांची ओळ. ( धा. सा. श. )
आळुमाळु [अलंअलं = अलमल= आलुमालु = आळुमाळु = आलमाल ] (भा. इ. १८३२)
आळू (वृक्ष) [आरुकं=आळू]
आळें (किड्यांचे) [ आलं = आळें] आलं म्ह० कृमी व कीटक यांच्या अंड्यांचा समुदाय. ( भा. इ. १८३४)
आळोकापिळोका [ आपुलक:पुलक: = आळोकापिळोका ] अलकपुलक = केसांचें थरारणें.