Deprecated: Required parameter $article follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $helper follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $method follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
मराठी धातुकोश
आटोप १ [ आ + तुप् १ हिंसायाम् ] { तुप-टुप-टोप } मारणे, संपविणें, शेवट करणें. उ०-त्यानें त्याला आटोपला-मारला.
-२ [ आ + तुफ्ः { तुफ्-तुप-टुप-टप } ]
-३ [ आतोपनं - तुप् हिंसायाम् ] आटोपणें म्हणजे संपविणें, शेवट करणें. इतर रूप-आटप ४
-४ [ आ + स्तूप् - समुच्छ्राये । वर्धने ] { स्तुप्, टोप, गुण ( स् लोप ) } गर्व होणें. मग आविष्कारला लाकुडें । पावकु जैसा जोडे । तैसी प्राणिदेहीं सांपडे । आटोपली हे ॥ ज्ञा. १६-२७६. इतर रूप-आटुप २
-५ [ आ + स्तुभ् ५, ९ रोधने { स्तुभ् - टोप } ] थांबविणें, शेवट करणें. कर्म आस्तुभ्यत-काम आटोपलें.
-६ [ आ + स्तुभ् ] सुंद, निश्चल होणें, संपविणें, मरणें. इतर रूप-आटुप १.
-७ [ आ + स्तूप १० समुच्छ्राये ] ढीग करणें ( आटुपणें-अशिष्टांत हा उच्चार आहे. ) आस्तुभ् + विस्तुभ् = आटोपणें बिटोपणें.
आठ [ आ + स्था १ निक्षून सांगणें { स्था = ष्ठ = ह् ठ = ठ; ह् प्रथम जातो. आस्था = हाठ. } ] उ०- आठून सांगतों कीं, शब्द नित्य आहे- "शब्दं नित्यं" आतिष्ठते. इतर रूप-हाठ.
आठर [ आ + थर्व् १ गतौ थर्व् = ठर् (व् लोप ) ] ( आटर पहा )
ई १ आठव १ ( आ + ध्यै १ चिंतायाम् , स्मरणे । आध्यायति = आठवी । आध्यायते = आठवे )
-२ [ अर्थ् १० उपयाञ्चायाम् { अर्थय्-अठव्. सविकरण } ] विनंति करणें. मागणें. उ०- तो संकटांत मला आठवतो.
-३ [ अर्थ ( ना. ) इच्छायाम् ] उ०- बायको नव-यास आठवते.
-४ [ अर्थ् १० उपयाञ्चायाम् ] देवाला आठवणें. इतर रूप-अठव २
-५ [ अस्तम् + इ २ गतौ, अस्तमिति मान्तमव्ययम् ] नाहींसें होणें, लोपणें. उ०- संकटावर संकटें कोसळून सारे ब्रह्मांड आठवलें. इतर रूप- अठव १
आठुर [ आ + स्तृह् ६ हिंसायाम् ( आस्तृह् = आस्तृ-ह् = आठुर् ) ] इजा करणें, आठोरणें. इतर रूप-आठोर
आठुल १ [ आ + स्थूल् १० परिबृंहणे वैपुल्ये ( आ-ष्ठूल्-ठूल् ) ] स्थूल होणें, घट्ट होणें.
-२ [ अष्टील ( ना. ) { अष्टिल - अठुळ } ] घट्ट होणें. इतर रूपें - आठुळ, अठुळ.