[ १४२ ]                                श्रीविठ्ठल.                                            १७३२.
                                          _{°  श्री  ˜}
                                      सामंतकुलेशोभानु-
                                     र्मागलाख्यमहेश्वर:।
                                     श्रीनागसामंतमुद्रेयं 
                                     जनभूत्यै विराजते।।

राजश्री  पंतअमात्य गोसावी यांसीः --
 सकलगुणालंकरण अखंडितलक्ष्मीअलंकृत राजमान्य स्नेहांकित नाग सावंत भोंसले सरदेसाई पा । कुडाळ व महालानिहाय रामराम येथील कुशल जाणून स्वकीय कुशल लेखन केले पाहिजे. विशेष बहुत दिवशी पत्रें पाठविली, पावलीं. व वेदमूर्ति राजश्री माद पाध्ये व राजश्री धोंडोपंत यांकडे कितीएक मुखता सांगोन पाठविलें तें सविस्तर श्रवण होऊन बहुत संतोषातिशय जाहला तेथ सारांश भावार्थ जे आपले आमचे भेटीचा योग होऊन उभयपक्षी जो मनसबा करणें तो एकमतें करावा असें मानस आहे ह्मणून कितेक विस्तारें लिहिलें व उभयतांसही सागितलें तरी बहु उत्तम. यापरते विशेष काय आहे ? मुख्य गोष्टी जे, आपली व आमची भेटी व्हावी, त्यामुळे लक्षशा मनसबे घडतील आह्मांस कायावाचामनेकरून आपली भेटी व्हावी हेंच बहु अवश्यक आहे याउपरि आह्मी आवाडेचे मुक्कामीहून बुधवारी कूच करून मजल दरमजल येउसी येतो एतद्विशीचें वर्तमान वेदमूर्ति राजश्री उपाध्यायीं लिहिलें आहे व राजश्री धोडोपत आले आहेत ते मुखता सागतां कळो येईल बहुत काय लिहावें. लोभ असो दिल्हा पाहिजे आह्मांला आपणापेक्षा दुसरी जोड नाहीं. आह्माठायीं एवढी आवड आहे. तेव्हां जिवानसी षरीक आहो. बहुत काय लिहिणें.

                                 °  ˜
                      विलसति लेखनावधि.

श्री.
माघ व. १२ गुरुवार शके १७१५ ता. २७ फेबुवारी १७९४.

विनंती विज्ञापना. रणदुलाखान करनुळकर यांचें पत्र दौलास आलें. त्यांत वर्तमान लिहिलें की 'टिपु पटणाहुन निघोन मांगडीस आला. तेथील किल्याचा बंदोबस्त करुन बागेरुलास दाखल जाल्याची बातमी आली, पुढें कोणीकडे इरादा करील नकळे! करनुल बाबत पेषकसाचा जाबसालही त्याचे चित्तांत आहे, तेव्हां कसें पडेल ? याप्रो भयाभीत होऊन लिहिलें तें पत्र दौलांनीं वांचून पाहून बोलले की 'आतां टिपु पासोन भय वागवावें ऐसें नाहीं. अथवा त्यानेंही इकडील भयाचा अंदेश करावा ऐसें राहिलें नाहीं. याप्रो बोलले. उगेच वर्तमान समजण्यांत आले त्याची विनंती लिहिली असे, रा। छ २६ रजब हे विज्ञापना.

श्री.
माघ १. १२ गुरुवार शक १७१५ ता. २७ फेब्रुवारी १७९४.

विनंती विज्ञापना, सांप्रत लस्करांत धारण वजन पक

सदरहु प्रमाणे धारण छ २५ रजब आमखास बाजारांत जाली. यापूर्वी च्यार दिवसांमागें या निरखाहुन कमी सेर दीड सेर धारण होती, ती हल्ली महसुलांत अडीच आणे सूट पडली, सवय ताकीद करोडे वगैरेस होऊन । धारण हाली असा आहे. याजहुनही पुढे सेर दोन सेर जास्त करावी असी ताकीद आहे. रा छ, २६ रजब हे विज्ञापना,

लेखांक ११८                                                                                                                                    १५८७ कार्तिक वद्य २

॥ अज रखतखाने मसुरल अनाम राजश्री रायाजी राजे घोरपडे साहेब दामदौलतहू ता। हुदेदारानिं वा मोकदमानि मौजे येरोळ पा। कराहाडी सु।सान सीत सितैन अलफ कारणे राजश्री जगदगुरु सदानंद गोसावी याचा इनाम मौजे मजकुरी बिघे ५ सालाबाद कुलबाब कुलकानू चालत असता मग पडी नाकीर्दी कस्ट मशागत उपाय नाही ह्मणौउनु टाकिला होता अता गुरुजी गोसावीयासि येउनु पाहिजे ह्मणउन मागोन घेतले तरी त्याचा इनामाचा हद माहदूद पडिलिया बरहुकूम त्याचे दुमाला करून चालो देणे दुसरियानें फिरायादी आलिया ताकीद होईल खुर्दखत वाचून तालीक लिहून घेऊन असल फिराऊन दीजे मो। यास इस्कील करील त्यास हिंदूस गायेची आण असे मुसलमानास सोराची आण असे मो।

तेरीख १५ माहे जमादिलोवल

श्री.
पौष व ३० शुक्रवार शके १७१५ ता. ३१ जानेवारी १७९४.

श्रीमंतरावसाहेब यांस हवाल्याचे पत्र.
वरील पत्राचा पृष्ठांक २६ ३ आहे. पुढें ३०६ पावेतों पृष्ठे उपलब्ध नाहींत. संपादक.

माघ वा १२ गुरुवार शके १७१५ ता. २७ फेब्रुवारी १७१४.

++ + रुदौला व अजिमुदौला यांच्या नजरां जाल्या. नाच रागरंग पाहुन येक प्रहर साहा घटिकेस जनवाड्यास दाखल जाले. छ २० रोज शुक्रवारी दोन घटिका दिवसां नवाब नदीकडे जाऊन माशाची शिकार करुन दोन प्रहराचे अमलांत आले. दारकोजी पाटणकर यास इस्तकबाल बबचींखान्याचे दारोगे यास पाठविले. रात्रीं साहा घटिकेस नवाब दौलाचे मकानास आले. दौला व पागावाले व अर्जबेगी व मुनषी व रायेरायां वगैरे मामुली इसमांची सलाम जाला. दारकोजी पाटणकर यांची मुलाजमत होऊन अकरा इसमांची नजर जाली. हषमतजंगाचे पुत्रास मातमपुरसी तीन पारचे कारचौबी दिल्हे. कंचन्याचा नाच होता. दौलांसी बोलणें होऊन येक प्रहर दोन घटिकेसे बरखास जालें. छ. २१ रोज मंदवारी प्रातःकालीं नबाब नदी किनारियास गेले. सैर करून एक प्रहर तीन घटकेस जनवाड्यास आले. तीन प्रहरास फिरोन नवाब सवार होऊन गेले. दौला हुकमाबमोजीब आपले चावडीवर गेले. रात्रीं नाच, रोशनी, आतषबाजी जाली. छ. २९ रोज रविवारीं प्रातःकाळीं सैद उमरखां यानें मासे धरुन गुजराणिले. प्रहराचे अमलांत जनवाडयास आले. येक प्रहर पांच घटिका दिवसां ख्वाबगामध्यें नबाब बरामद जाले. जंगु व मनुचा सलाम जाला. लालन हजामाची याद केली. तो हजर हजामत होऊन दोन प्रहरास बरखास जालें, लोदीखानास इस्तकबाल मुजाहिदु दौलास पाठविलें. च्यार घटिका दिवस राहात नवाब जनान्यासहित स्वार होऊन शिकारीस नदीकडे गेले. लोदी खानाचे पुत्रास मातमपुरसी तीन पारचे दिले, महमंद हुसेनखा घटाल्या तालुक्यांतुन दोनसें स्वारानसीं लस्करांत आला. अर्ज जाला. छ २३ रोज सोमवारीं येक प्रहर च्यार घटिका दिवसां नवाब जनवाड्यास आले. दौलांनीं कंदुरीची तयारी करुन अर्जी पाठविली. त्याजवरून दोन प्रहर दोन घटिका दिवस नवाब दौलाचे येथें आले. भोजन होऊन दोन प्रहर च्यार घटिकेस दौला व मीर आलम व पागावाले वगैरे इसमांचा सलाम जाहला. नाच रागरंग पाहुन येक प्रहर येक घटिका रात्रीं हवेलीं गेले. छ २४ रोज मंगळवारीं तीन घटिकां दिवसां नवाब सवार होऊन नदीकडे गेले. च्यार माशांची शिकार करून येक प्रहर साहा घटिकेस आले. तीन प्रहरास दौला येकरामु दौलाचेथे जाऊन आले. मगरबाचे समई नवाब येकरामुदौलाचे घरास गेले. दौलाही हजर जाले. नाच रागरंग पाहुन बरखास जाले. येक प्रहर दोन घटिकेस हवेलीस गेले. छ. २५ रोज बुधवारीं दोन घटिका दिवसां रथामधें नवाब सवार होऊन इसलामपूरचे नाल्याकडे गेले. सीकार न होतां येक प्रहर साहा घटिकेस फिरोन आले. मीर पोकदअली व सुभानअली व जुल. फुकरअली तिघे साहेब जादे यांचे कबीले हैदराबादेहुन आले, बखतमलाच दत्तपत्र भेला, सबब दुकान जप्ती करविलें. रा छ २६ रजब हे विज्ञापना.

श्री.
पौष व. ९ शनिवार शके १७१५ ता. २५ जानेवारी १७९४.

विज्ञापना येसीजे. येथील वर्तमान ता। छ, १९ माहे जाखर बुधवार पावेतों अखबार पत्रीं लेखन करुन सेवेसीं पत्राची रवानगी केली त्यावरुन ध्यानांत आलें असेल. तदनंतर येथील वर्तमान. छ. मारीं रात्रीं दौलाची अर्जी गुजरली. रायेरायां यांस हुकुम जाला जे जनवाड्यास जाऊन बाडा बसवणें, छ २० रोज गुरुवारीं तीन घटिकां प्रथम दिवसां लालबागांमयें नवाब बरामद जाले. जनान्याचा बंदोबस्त केला. नवा दिवाणखाना पाहिला. त्यानंतर येक प्रहर च्यार घटिका दिवसां खिलवतीमधें नवाब बरामद जाले. आषज्या उलमुलुक व येकरामुदौला वगैरे लोकांचा सलाम जाला. रायेरायां यांनी प्रात:कालीं जनवाड्यास जाऊन बाडा बसविल्याची अर्जी पा।. ते दौलाचे अर्जी सहित गुजरली. लालन हज्यामाची याद केली. तो हजर जाला. हज्यामत होऊन येक प्रहर सात घटिकेस बरखास जाले. दौलाची अर्जी गुजरली. उदईक कुच करून जनवाड्यास जाण्याचें दसखत जालें. छ २१ रोज शुक्रवारीं गजर समईं प्रातःकाली सवारीचा हुकूम होऊन लवाजिमा हजर जाला, जनान्याचे रथ पुढे रा केले. दौला व पागावाले व मुनषी व असदअलीखां वगैरे सरदार मनसबदार मुतसदी सर्व हजर जाले. लालबागामधें नवाब बरामद जाले. सफेत पोषाग वे
हि-याचे जवाहिर घालुन हाथी जर्दगदीचा त्याजवर नबाब सवार जाले. पिछाडीस मनु छत्री घेऊन उभा होता. दौला व मीरआलम व सरबुलंदजंग व घांसीमियां व अजमखा वेगळाले हाथीवर, याप्रा सवार होऊन दिली दरवाज्यानें शुक्लतीर्थाचे रस्त्यानें येक प्रहराचे अमलांत जनवाडे येथें दाखल जाले. रा। छ. २२ जाखर हे विज्ञापना.

छ २८ जाखरी डांकेवर.

श्री.
पौष व. ९ शनिवार शके १७१५ ता. २५ जानेवारी १७९४.
श्रीमंत रावसाहेब यांस मामुली हवाल्याचें पत्र.

श्री.
पोष ब. ९ शनिवार शके १७१५ ता. २५ जानेवारी १७१४

विनंती विज्ञापना. नवाब कमठाण्याहुन छ. १६ माहे जाखर बुधवारीं बेदरचे हवेलीस दाखल जाल्याचें वर्तमानाची विनंती डांकेवर यापूर्वी लिहिण्यांत आली आहे. छ. २० रोज गुरुवारी बेदर येथें मुकाम जाला. छ. २१ रोज शुक्रवारीं प्रात:काळी नवाब गदीचे हाथीवर सवार जाले. दौला व मीरआलम व पागावा आदिकरून अलाहिदा हाथीवर, याप्रा स्वार होऊन प्रथम प्रहर दिवसां जनवाड्यास दाखल जाले. बाडा अगोदर रायेराया यांनी जाऊन तेथें बसविला आहे. येक महिन्याचा सरंजामही तेथें गेला. इतक्यावर जनवाडे येथें किती मुकाम होतात पुढें कोणीकडे जातात हें ठरेल साप्रा। विनंती मागाहुन लिहिण्यांत येईल. रा। छ. २२ जाखर हे विज्ञापना.

श्री.
पौष व. ७ गुरुवार शके १७१५ ता. २३ जानेवारी १७९४.

विज्ञापना. यैसीजे. येथील वर्तमान ता छ १८ माहे जाखर मंगळवार पावेतों अखबार पत्रीं लेखन करून सेवेसीं पत्राची रवानगी केली त्यावरून ध्यानांत आलें असेल. तदनंतर येयील वर्तमान छ. मारीं रात्रीं दौलाची अर्जी गुजरली. उदईक कुच करावयाचें ह्मणोन त्यांची अर्जी दसखत होऊन आली. चार घटिका रात्रीं आदवनी राये चुरचें वर्तमान आलें कीं दारा ज्याहा माहाबतजंग यांचा वाका जाला. त्यावरून नौबत मना जाली छ. १९ रोज बुधवारीं प्रातःकालीं सवारीचा हुकुम होऊन लवाजिमा हजर जाला. जनान्याचे रथ पुढें वाटे लाऊन नवाब पांच घटिकेस दिवाणखान्यामधें आले. दौला व मीर आलम व पागावाले व रायेरायां व असदअअलीखां वगैरे मामुली लोकांचा सलाम जाला, हाथीवर अबारीमधें नवाब सवार जाले. खवासामधें दौला व मीर आलम होते. वासल गंजाचे दरवा. ज्यानें सवा प्रहर दिवसां बेदरचे हवेलीस किल्यांतील दाखल जाले. गांवांत दाखल होते समई येक स्वार विहरींत घोड्यासुद्धां पडला. दुस-या दरवाज्यांत दाटमुळें दोन माणसें जायां जालीं. रा छ. २० जाखर हे विज्ञापना.

छ. २२ जाखरीं डांकेवर.

[ १४१ ]                                   श्री.                                         
                                         

राजमान्य राजश्री गंगाधर पडित प्रतिनिधि यासी आज्ञा केली ऐसी जेः -
तुह्मीं व सावंत व राजश्री भगवंतराव पडित अमात्य ऐसे एकत्र होऊन आंगरे याच्या पारपत्याचा विचार अविलंबिला आहे, ह्मणून हुजूर विदित राजश्री यशवंतराव महादेव खासनिवीस यांणीं केलें. त्याजवरून स्वामी बहुत संतोष पावले. त्याचें पारपत्य करणें स्वामीस जरूर. तेच गोष्टी तुह्मी अवलंबिलीत, फार उत्तम केलेंत. याउपरि भारीपणें, मनसबा करून क्षेपनिक्षेप त्याचें पारपत्य होऊन हालखुद वर्तत तें करणें गदस्ताप्रमाणें एकांत एक न मिळता पुर्ता उपमर्द होऊन आला नाहीं तैसें न करणें. त्रिवर्ग एका विचारें वर्तोन फौजेचा गाहा बरे वजेनें राखोन जे गोष्टीनें त्याचें पारपत्य होऊन तुमचे सेवेचा मजुरा होय तें करणे. तेणेकरून स्वामीस संतोष असे.     सुज्ञ असा.

श्री.
पौष व. ७ गुरुवार शके १७१५ ता. २३ जानेवारी १७९४.

विनंती विज्ञापना. दारा ज्याहा बाहदुर माहबतजंग यांचे शरीरीं समाधान नव्हतें. त्यांचा काल जाल्याचें वर्तमान नवावांकडें छ. १८ जाखर मंगळवार रात्रीं आले. नवाबांनी यैकुन बहुत अपसोस केला. माहालांत बेगमां आदिकरून सर्वांचा आकांत रात्रीं मोठा जाला. नौबत मना केली. कुच करण्याचा हुकुम आधीं जाला होता, त्यानंर तीन च्यार घटकेनें हें वर्तमान आलें. छ. १९ रोजीं नबाब स्वार होऊन सवा प्रहर दिवसां किले बेदरास दाखल जाले. तेही मोठे उदासीनपणें, खवासींत दौला व मीर आलम होते. गमी करून कोणासीं न बोलतां दाखल जाले. रा। छ. २० माहे जाखर हे विज्ञापना.

श्री.
पौष व. ७ गुरुवार शके १७१५ ता. २३ जानेवारी १७९४.

विनंती विज्ञापना, हषमतजंग वारले. सबब त्यांजकडील जागिरीचे गांव मौजे भातांबरें पा भालकी वगैरे पांच गांवची जप्ती नवाबांचे सरकारांतुन जाली. रा। छ. २० माहे जाखर हे विज्ञापना.

लेखांक ११७                                                                                                                                    १५८७ श्रावण शुध्द ९

                                                                                             (फारसी मजकूर)

अज दिवाण पा। वाई ता। मोकदमानी दुदेहे

मौजे खेड                                           मौजे तडवले बुाा

साां कोरेगाउ पा। मा। सु॥ सीत सितैन अलफ दरवज बदल इनाम, बो। आपदेभट बिन विस्णुभट चित्राउ सो। का। मजकूर यासी बा। खु॥ रा। दर साल सन इसने सितैन रा। छ ११ जिल्हेज पौ छ + + + सदरहू जमीन चावर १ दर सवाद दुदेहे पा। मजकूर

मौजे खेड .॥.                                      मौजे तडवले बुाा.॥.

सदरहू दो। सा। ना। बा। खु॥ वजीरानी मोकासाइयानी माजी कारकीर्दी दर कारकीर्दी भोगवटा व तसरुफाती पाहून ता। सालगु॥ चालिलेप्रमाणे सन तल मजकुरासी इनाम दुमाला कीजे तालीक लेहून घेउन असल मिसेल घेउन इनामदार मजकुरास परतून दीजे ह्मणउन रजा रजेबा भोगवटा मिसेल ठाणा दर सालगु॥ सन खमस सितैन अलफ छ २ रबिलाखर सदरहू इनाम दो। बाबहाय दुमाले केले असे भोगवटा व तसरुफाती पाहून ता। सालगु॥ जैसे चालिले असेल तेणेप्रमाणे इनाम सदरहू दुमाला केला असे दुमाले कीजे तालीक लेहून घेऊन असल मिसेल बदस्ते इनामदार मजकुरास परतून दीजे मोर्तुब

तेरीख ७ माहे              माहे सफर
सफर

                                               बार