Deprecated: Required parameter $article follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $helper follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $method follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
मराठी धातुकोश
ई १ अतिकर् [ अति + कृ ८ करणे ] हून श्रेष्ठ होणें.
अतिकर १ [ अति + कृ ८ करणे ] जास्त करणें.
-२ [ अति + कृ ८ करणे ] उशीर करणें.
ए १ अतिक्रम् [ अति + क्रम् १ पादविक्षेपे. अति + क्रम् लङ्घने ] पलीकडे जाणें.
अतिताण [ अतितन् ८ विस्तारे { तन् = ताण } ] गर्व करणें.
अत्यन्त [ अति + अंत ( ना. ) ( अत्यन्त्यन्ते-कर्मणि-अत्यन्त ) ] शेवट होणें, जाणें, मरणें. उ०- एथ भूतें जियें अत्यंतलीं । तियें मीचि होऊनी ठेलीं ॥ आणि वर्ततें आथि जालीं । तें हीं मीं चि ॥ ज्ञा, ७-१५७
अंथर [ आस्तरणम् ( ना. ) ] जमिनीवर पसरणें. ( हाथर पहा )
अंथ्र [ आस्तरणम् ( नो. ) { आस्तर = आथर = हाथर ( सघोष ) } ] जमिनीवर पसरणें. ( हाथर पहा )
ई १ अदल् [ अति+रा२ दाने ] अदलाबदल करणें. अदलाबदल ह्या जोड-शब्दांत अदला हा धातु आढळतो. अतिरा + व्यतिरा = अदलाबदल.
अदळ [ अर्द् १० हिंसायाम् { अर्द् = अदर् = अदल् = अदळू - वर्णविपर्यय } ] नाश होणें. चुकणें.
अदोळ [ आ + दुल् १० उत्क्षेपे ] झोंके घेणें, हलणें, इतर रूप-आदोळ.
अधप [ आ + दह् १ भस्मीकरणे ( णिच् ) ( दाहय् किंवा धापय् ) ] जाळणें, पोळणें. ( आधप पहा )
अधपलिप् [ अर्ध + प्र + लिप् ६ दाहे, उपदेहे ] अर्धें पोळणें. अधपलिपिलीं, म्ह० अर्धीं भाजलेलीं, होरपळलेलीं.
अधाध [ अधि + आ +ध्यै १ चिन्तायाम् ; निष्ठा-आधाधिला-आध्यायिला-आध्याइला । आधिग्रस्त झालेला. ] इतर रूपें-आधाध, आधाधि, आधाइ.
अंधार [ अंधःकार ( ना. ) ] काळोख पडणें.
स ई १ अधिकर् [ अधि + कृ १ ऐश्वर्ये आधिक्ये वा ] वरिष्ठ असणें. ज्ञा.
अधिकर [ अधि + कृ ८ करणे ( सोपसर्गः ) अधिष्ठाने ] आश्रयिणें.
अधिष्ठ [ अधि + स्था १ गतिनिवृत्तौ ] बसणें, असणें.
अनतोख [ अनु + तुष् ४, ६ तुष्टौ. ( णिच् ) तोषयति { नु = न; ष् = ख् } ( अनु = अन. अनमानणें, अनभवणें, अनसरणें, अनकरणें. ) ]
उ०- निम्न भरलेयां उणें । तें पाणी ढलों चि नेणे ।
तेवि अनतोखौनि जाणे । सामोरे यां ॥ ज्ञा. १६-१५७