Deprecated: Required parameter $article follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

Deprecated: Required parameter $helper follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

Deprecated: Required parameter $method follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

मराठ्यांच्या इतिहासाची साधने खंड सातवा (१८ वे शतक)

श्री.
भाद्रपद व. ९ शनिवार शके १७१५.

विनंती विज्ञापना पागावाले यांजकडील तालुकियाची रोज येक प्रकार याची विनंती पेशजी लिहिण्यांत आल्यावरून ध्यानात आलें असेल. नवाबांनीं अजमखान यांस सांगितलेंकीं, तुह्मीं शमषुल उमरा यांजप्रा अजमुल उमरा यांस समजोन, त्यांजकडे जात जावें. त्याप्रा प्रथम दिवसीं अजमखान व घासीमियां दोलाकडे जाऊन त्यांसीं बहुत नम्रतेचें बोलणें बोलले कीं “आपण शमषुल उमरा आहेत. जसा बंदोबस्त खातरेस येईल तसा करावा” तेव्हां दौलांनीं सांगितलें कीं तुह्मांविषंई हजुरांत अर्ज करून पागेचा बंदोबस्त ज्यांत खातरखां असेंच करीन. तालुकियांसंबंधे मागील देणे घेणें कोणाचें किती हें समजावावें. त्यावरून अजमखान यानीं तालुकियाची बाकी व देणें व स्वराज्याचे मामलतीची बाकी इत्यादिक समजाऊन दिल्हें. कुलतालुकिचा आकार बासष्ट लक्ष रु. ठरला यापैकीं पागेचे बेगमीचा यैवज बत्तीस लक्ष जातां तीस लाख रुपयांत स्वराज्याचे मामलतीचा यैवज बाकी असेल त्याचा फडच्या करावा. व ज्याचें देणें त्यास वायदा ठरऊन द्यावें. सरकारचे कसरेबाबत बाकी यैवज याचे तालुके तोडून सरकारांत द्यावे. याप्रा दौलांनीं शकल काढून अजमखान व घासिमियां यांसी बोलण्यांत आणिलें, याचा विचार अजमखान यांनीं पाहतां कसरेबाबत यैवजाचे तालुके निवडून परभारा घेतल्यानंतर बाकी जें राहिलें त्यांत पागेचा कुल कारखाना व देणें व सिबंदी खर्च व स्वराज्याची मामलत येणे करून गोष्ट निभावयाची नाहीं. हें समजोन अजमखान यांचे बोलणें दौलासीं कीं हें कांही आह्मांस सांगो नये. आपण शमषुल उमरा आहेत. तेव्हां पागेचा बंदोबस्त करणें तसा आपणच करावा; आणि वरकड कामही केलेलें तसें व्हावें. याप्रा अंगानिराळें टाकून बोलतात. याजवर कोणे डौलास येतें पाहावें. सारांश दौलाचे मनांत फार दिवसांपासोन पागेकडील चौकसी आपण करावी यैसें होतें. ते अनायासें हस्तगत जालें. आतां घोळाखालीं घालून रोज येक शकल काढितात. पहिले दिवसीं अजमखान घासीमियां दौलाकडे गेले. ते समंई त्यासी दौलांनीं आणा शपथा वाहून असा बंदोबस्त करितो, याप्रा बहुत खातरजमेचे बोलले. दुसरे दिवसीं रंग वेगळाच. यावरून शपथ क्रियेची हे अवस्था. तेव्हां इतबाराची उमेद काय राहिली ? कोणेंही प्रकारें अजमखान यांजली दौलाचे बोलण्याचा करण्याचा भरंवसा वाटेना. यास्तव आंगानिराळी गोष्ट टाकून बोलतात यावर कोणे थरास येतें पाहावें. रा छ. २१ सफर हे विज्ञापना.