Deprecated: Required parameter $article follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $helper follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $method follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
मराठ्यांच्या इतिहासाची साधने खंड एकोणीसावा (१७७९-१७८४)
लेखांक ५२. १/४*
१७०१ माघ शु॥ २ श्री. ७ फेब्रुआरी १७८०.
राजश्रीया विराजित राजमान्य राजश्री
कृष्णरावतात्या स्वामींचे सेवेसीं:-
पो। बाळाजी जनार्दन सां। नमस्कार विनंति उपरी येथील कुशल जाणून स्वकीय लिहीत जावें. विशेष- तुह्मांस जाऊन तीन महिने जाले. पट्टणास पावल्याचें पत्र देखील नाहीं. इकडून तीन च्यार पत्रांच्या रवानग्या जाल्या. तें पत्रें पावलीं न पावलीं, हें ही समजेना ! कारभारास च्यार दिवस अधिक लागल्यास असो, परंतु अमके दिवसीं पट्टणास पावलों, असें तों सरसरीत पत्र यावें ? ते कांहींच समजेना. त्यावरून बहुत अपूर्व वाटलें. इंग्रजाची मसलत मोठी. दिवस केवळ थोडे राहिले. बरसात जवळ आली. सुरतेहून वकील माघारे आल्यानंतर इंग्रज मैदानांत आले. खाले राण पाहून सरकारचे जाग्यास व माहालांस उपद्रव दिल्हा, तेव्हां सरकारच्या फौजा व राजश्री विसाजी आपाजी व भगीरथराव सिंदे व गाईकवाड एक होऊन, लढाई शुरू जाली. सिंदे होळकर दरकूच कांसारबारी उतरून गुजराथ प्रांतीं गेले. भोंसले यांचा जमाव पंचवीस तीस हजार उंदरीचे घांटाखालीं होऊन, तेथूने कूच करून, बंगाल्याचे रुखें माबेरावर गेले. पुढे दरमजल जातील. नवाब निजामअलीखां यांचा गुंता अदवानी करितां मात्र जाला. वरकड सर्व सरंजाम सिद्ध आहे. तुह्मीं नवाबबहाद्दर यांसी बोलून, अदवानीचा हांगामा मना करविला असेल. कदाचित् नसला करविला, तरी पत्र पावतेक्षणीं तुह्मीं व राजश्री नरसिंगराव मिळोन, नवाबबहादर यांसीं करारप्रमाणें बोलून, हांगामा दूर करवावा. इंग्रजाची मसलत मोठी. त्यांत नफेही तसेच. त्यास दिवसगत लाऊन किरकोळी कामांस गुंतावें, आणि थोड्या साठीं नवाबांसीं नाखुसी आणणें, हें सलाह नाहीं. आपआपल्यांत कबाहात लागल्यानें शत्रूस राजकारणें करावयास जागा होती. जूट जाली त्यांत कमी पडतें. केली मसलत तमाम जाली पाहिजे. त्यांतच सर्वांचें कल्याण. ह्या रीती सर्व नवाबबाहदर यांचे घ्यानांतच आहेत. तथापि, तुह्मींही सर्व अर्थ बोलोन, अदवानीचा उपद्रव आधीं मना व्हावा. ह्मणजे, नवाबनिजामअलीखां सरंजामसह सिकाकोलीकडे जातील. नवाबबहादर यांणीं ही चेनापट्टणाकडे सत्वर कूच करून जावें. दिवस ऐन हेच आहेत. पुढें फासला दिवसांचा कमी राहिला. इतक्या दिवसांत अर्धें काम जालें असावें. याउपरीं त-ही जलदी व्हावी. अदवानीचा हांगामा आधीं दूर व्हावा. इंग्रजाचें पारपत्य करावें; हें ठरलें असतां, अदवानीचा महसरा अद्याप उठत नाहीं. यामुळें नवाब शिकाकोला कडे जावयाची वाट पाहातात. इंग्रजाची मसलत मोठी. चोहूंकडून ताण त्यांस बसून जेर करावें. त्यास सरकारांतून होळकर सिंदे दरमजल बमय फौज तोफखाना सुधां गुजराथ प्रांतीं गेले. भोंसले बंगाल्याकडे गेले. नवाबबहादर यांणीं लौकर चेनापट्टणाकडे जावें. आधीं महसरा लौकर उठऊन नेवावा, ह्मणजे, नवाब सिकाकोली कडे जातील. एविशीं पत्रें तीनच्यार तुह्मी येथून गेलीयावर पाठविलीं. परंतु उत्तर एकही आलें नाहीं. नवाबबहादरही सर्व मनसबे समजतात. मोठे मनसब्यांत लाहान गोष्टीवर गुंतून पडावें, हें होणार नाहीं. *तुह्मीं व राजश्री नरसिंगराव व गोविंदराव सविस्तर बोलून, लिहिल्याप्रमाणें लौकर घडावें. र॥ छ सफर. बहुत काय लिहिणें ? लोभ असों दीजे. हे विनंति.
पो। छ १७ सफर सन समानीन गुरुवार.