उमाण १ [ उत् + मान ( ना.} { उत् + मान = उमाण, त् लोप } ] मोजणें.

-२ [ अव + मन् ४ ज्ञाने; { अव + मन् = उमाण }] कमी लेखणें, उ०- आणि जेयां जें दे किरीटी । तेयातें उमाणीं तेया साठी मग कुचोलें कां लौटी। अवज्ञेचां ।। ज्ञा. १७-३०४

-३ [ अव + भन् ४ ज्ञाने ( णिच् ) { अवमन् = उमन् । णिच् । = उमानय = उमाण } ] अपमान करणें, कमी लेखणें.
उ०-नुमटतां बालपणाची फुली । जेणें मियां अदानवी सृष्टि केली ॥
करिं गिरिवरु धरुनि उमाणिली। महेंद्रमहिमा ।। ज्ञा. १०-२६६

-४ [ उत् + मा ३ माने; { उत् + मा = उमाण }] मोजणें. ( अमृतानुभव )

उमाप [ उत् + माप्: { उत् + माप् = उमाप } ]

उमाळ १ [ उत् + माल्; { उत् + माल् = उमाळ। त् लोप }]

-२ [ ऊर्मि ( ना. ); { उर्मि = उर्मि = उमाळ । वर्णव्ययास }] उमाळा येणें, दुःखाचा आवेग येणें.

उमुच [ उत् + मुच् ६ मोचने; { उत् + मुच् = उन्मुच् = उमुच । कर्मणि उन्मुच्य } ] सैल सोडणें, परत देणें. ( नुमुचणें = परत न देणें )
उ०-तैसें दीधलें दान तैयाचें । जें कोणी आंगें नुमुचे ।। आर्पिलेयां श्लाघ्य तेयाचें । कीजे पै गा ।। ज्ञा. १५-२८१ इतर रूप-नुमुच.

उमुळ १ [ उद्मूलनम् ( नाम ); { उद्मूलन् = उमुळ अथवा उदमुळ }] मुळासकट उपटून पडणें. उ.- झाड उमुळून, उमळून, उद्मळून पडलें. इतर रूपें-उदमुळ २, उदमळ ६, उमळ ९.

-२ [ उत् + मूल ना. ); { उत् + मूल = उच + मूळ अथवा उमुळ } ] उपटणें, हलणें. ( उचमुळ पहा )

उमेठ [ उत् + मेथ् १ संघाते; { उत् + मैथ् = उन् + मैठ् = उमेठ } ] एकत्र जुळणें. भेटणें, जमणें. उत्मेथः = उमेठा = जमाव.

उमेद् [उत् + मिद् ४ स्नेहने; { उत् + मिद् = उमेद ( गुण )} ] मळणीनंतर धान्याची व्यवस्था लावणें.

उम्मुळ [ उत् + मूल् १ प्रतिष्ठायाम् ] उपटणें (मुळासकट)

उह्मत [ उत् + मथ् १ विलोडने; { उत् + मथ् = उम्हत्। मेय् = म्हत् । } ] उतूं जाणें, बाहेर वहाणे.

उर १ [ वृ ५ आवरणें, वरणे; { वृ । कर्मणि । उर्यू = उर् } ]
उ०-एरीं चिखलू चि उरे। = इतरैः चिखिलः क्रियते, अवव्रियते, ज्ञा. १-५७

-२ [ उर्वरित ( ना. ) ( उर्वरित = उर्वरिअ = उव्वरिअ = उर }] बाकी रहाणें, शिल्लक रहाणें.