Deprecated: Required parameter $article follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $helper follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $method follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
मराठ्यांच्या इतिहासाची साधने खंड सहावा (१८ वे शतक)
[४५८ ]
श्रीशंभुप्रा।.
॥ राजमो राज शिवराज महाराज सब साजसे भूपमे आज देखे ॥
॥ सुरतसे सारदीदारभर जानिका मदनके सर्व सौंदर्य रेखे ॥
॥ बख्तके तख्तसारूढ खुशक्क्त दिननख्तके धर्मसत्कर्म साटे ॥
॥ धीर गंभीर केयूर मणिमुकुट शीरसे वंदिती सब मर्हाटे ॥ १ ॥
॥ शागिर्द चौगिर्द सेवे सुपुखर्द नौकीबसुरमर्दके दर्द काटे ॥
॥ राजका कुल यख्त्यारका पार हत्यारसे प्यार संजूत थाटे ॥
॥ राव यशवंतजी सरसुभेदार सरदारका भार दरवार दाटे ॥
॥ अष्ट परधानके मान पाने विडे सामने सब उभे वीर वाटे ॥ २ ॥
॥ असिवार जुझार गजभार दिल्लदार गजतोफके बार बंदूक हाटे ॥
॥ भाट अर्भाट घन दुंदुभीके गजर सुन्नत दुष्मानकी गांड फाटे ॥
॥ आपार संसारके पारकर्ते धणियास जोहार सरकार सेवा ॥
॥ गंगेशके पूत भवसंगनिर्धूत दिनरात संनुत गुरुनाथ सेवा ॥ ३ ॥
लावणी चालीचे पद.
श्रीशिवरायाची सभा सबळ गंभीर ॥ बैसले वीर भले रणधीर ॥ धृ ॥ बिछाने नवरंगि अपार ॥ अस्मानगिर्या मोतिलगभार ॥ मध्ये तख्त जडित जरतार ॥ चौगीर्दा खिजमतगार ॥ बैसले ॥ १ ॥ सिंहासनारूढ महाराज ॥ साहेब धणी गरिबनवाज ॥ चौर्या मोर्चालें सबसाज सुरतसुंदर ॥ २ ॥ पिता रायाचा शंभुराज ॥ माता जिजाऊ शिरताज ॥ दुर्गा आईसाहेब गुणगाज ॥ सारविचार ॥ ३ ॥ यशवंतराव सरसुभेदार ॥ सोईरे लोक आप्त औदार ॥ दिवटे हिलाल चोपदार ॥ दाटे दरबार ॥ ४ ॥ वाजती वाजंत्रें मुरदंग ॥ कळवंता नाचती सांग ॥ पाहुनी लोक होती दंग ॥ रंग गुलज्यार ॥ ५ ॥ पाडवा दसरा दिवाळी ॥ भरपूर मज्यालस मिळाली ॥ ह्मेतरे नोबत सुरू केली ॥ सुरठकोर ॥ ६ ॥ उपाध्येबावा पंडितराव ॥ चिंतामणिसुत जोशीराव ॥ पौराणिक वैद्य चतुराव ॥ बोलके फार ॥७॥ पटवर्धनादिक आश्रित ॥ याज्ञिकी वैदिकी शुचिष्मंत ॥ शास्त्री व्याकर्णी पंडित ॥ बहु चातुर ॥ ८ ॥ पेशवे अमात्य सहसुरनीस ॥ दबीर सुमंत वाकेनीस ॥ सेनापती न्यायाधीश ॥ समत सरकार ॥ ९ ॥ मोहिते शिरके खानवलकर ॥ घांटगे सिंदे हिंमतबहादर ॥ मर्हाटे घोरपडे चाघोर ॥ जगडंबर ॥ १० ॥ सेनाखासकील सरदार ॥ बळवंतराऊ पाटणकर ॥ सर्ज्याराव भारती वीर ॥ भले झुंजार ॥ ११ ॥ हुजुरचे मुल दौलत बंक ॥ हुदे मालगुले सकळिक ॥ गुजाजी गायकवाड नायक ॥ उभे चोफेर ॥ १२ ॥ दुरुनी महालहवलदार ॥ बंकची मुलें बहुत परिवार ॥ सबनिस फडनिस हवलदार ॥ करिति जोहार ॥ १३ ॥ खास केलिचे मामलेदार ॥ कदम लोक जमले दार ॥ तोफखाना बाणदार ॥ खुदाईस्वार ॥ १४ ॥ सरकार्कुनाचे मुतालिक ॥ खास बारदार जिलंबी लोक ॥ समस्त हशमाचे नाइक ॥ दाटले भार ॥ १५ ।। कारखानेचे हवलदार ॥ ह्मालोह्माल लोक अपार ॥ जंजिरे किल्ले कोटलष्कर ॥ सबळ समशेर ॥ १६ ॥ पागा पिलखानेचे लोक ॥ कारकुन सर्व सभानायक ॥ उदमी व्यापारी सकळिक ॥ लहानथोर ॥ १७ ॥ भगवंतराव व्यंकटराव ॥ भरपुर यकत्यारीचाव ॥ धणी+पिताती शिरपाव ॥ वारंवार ॥ १८ ॥ पद्धतिवार घेती विडे ॥ ज्याची जशी आहे भिड ॥ नकीबाची हाक गडबड ॥ होति जोहार ॥ १९ ॥
श्लोक
स्वस्ति श्री शिव सार्वभौम नृपति उद्दाम सिंहाकृती ॥
शंभूनंदन स्यंदनारुढमती माता जिजा पर्वती ॥
वाजीवारण वीरधीर सरथी संग्राम शूराग्रणी ॥
डंकादुंदुभिनाद सिंधुवलयीं भूपाळ चूडामणी ॥ १ ॥
आखंडलसमासाम्यवीरसैन्यविराजितः ॥
मध्यसिंहासनारूढः शिवराज शिखामणी ॥ २ ॥
भूपाळाचें नाम कल्याणकारी ॥ लोका सर्वाभीष्ट कल्याण तारी ॥
अंबे देई क्षेम कल्याण राया॥ कल्याणाचें धाम हें छत्र छाया ॥ ३॥
दुर्गा माता श्री शिवाची विराजे॥ राजे सर्वे वंदिती या धरा जे॥
ऐसा शंभू सिंधु राजाधिराजा ॥ राजाज्ञा हे मान्य तुह्मी करा जा ॥
गजाश्वादी यानीं अरुढ शिवराजा महिपती ॥
सबे सेना लोकीं विलसत सुभेदार सुमती ॥
सभे सेवा कीजे कवन नरगंगाधर सुतें ॥
गुणग्राही होती चतुर जन ऐकोनि चरितें ॥ ५ ॥