Deprecated: Required parameter $article follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $helper follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $method follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
मराठी धातुकोश
उपट १ [ उप + स्था १ गतिनिवृत्ती उपतिष्ठते; { उपस्था = उपत्था = उपद } ] उद्धवणें, सुरू होणें, येणें.
उ.- सकाळीं पोटांत कळ उपटते; रोग उपटला - जवळ आला, सुरू झाला.
-२ [ उद् + पथ् १० प्रक्षेपे गतौ; { उद् + पथ् = उत् + पथ् = उप्पथ् = उपट }]
-३ [ उद् + पट् १ गतौ ]
-४ [ उपस्थानम् ; { उपस्थानम् = उपटणें }] सिद्ध होणें. उ.-लग्नं उपस्थितं-लगीन उपटलें
उपड १ [ उत् + पत् १ गतौ; { उत्पत् । उप्पत् । उपड् } ] वर येणें किंवा बाहेर पडणें.
-२ [ अव + पत् १ गतौ; { अव + पत् । उ + पत् । उपड }] खालीं पाडणें, उलटें होणें, उपडें होणें.
-३ [ अव + पट् १ गतौ; { अव + पद् । उ +पद् । उ + पड् । उपड } ] खालीं वर फाडणें.
-४ [ उत्पादः ( ना. ); { उत्पादः । उप्पादः । उप्पाड । उपड, उपाड } ] उपडें पडणें इतर रूप-उपाड.
उपण १ [ उत् + पण् १ व्यवहारे; { उत् + पण = उप्पण-उपण } ] विकावयास काढणें, विक्रीसाठी बाहेर ठेवणें.
उ.- अर्जुना वेदु ज-हीं जाला । त-हीं मी नेणतां वायां गेला ।। कणु सांडौनि उपाणिला । कोंडा जैसा ॥ ज्ञा. १-३२९
-२ [ उत् + पल ( नाम }; { उत्पल । उपण ( ल = न् = ण } ] कोंडा पाखडणें.
-३ [ उत्पवन (ना. ) उत्पवनायते { उत्पवन = उप्पवन = उपण } ] 1 वा-यावर धरणें.
उपतर [ उम्-उंभ् ६ पूरणे; ] एकत्र होणें, फोडासारखें वाढणें, ( उबतर पहा )
उपतिष्ठ [ उप + स्था १ गतिनिवृत्तौ { उपतिष्ठ} ] थांबणें, जवळ येणें.
उपद्रव [ उप + द्रु ९ हिंसायाम् ] त्रास देणें, ओसाड करणें.
उपनलें [ उत्पन्न + ल; ( संस्कृत निष्ठेपासून मराठी निष्ठा )] ( उपज १ पहा )
उपम [ उप + मा २ माने ] तुलना करणें, ( ज्ञानेश्वर ) ( उपमि पहा )
उपमा [ उप + मा २ माने ] तुलना करणें.
उपमि [ उप + मा २ माने ] तुलना करणें. इतर रूप-उपम
उपरंड [ उपरि + अंठ् । गतौ; { उपरि + अंठ्। उपर्यंठ्। उपरंड } ] उलथें करणें, उफराटें करणें. इतर रूपें - उपरांड, उफरांड.
उपरत [ उत् + परत ] उपराटें फिरविणे ( परत पहा ) इतर रूप - उपरतवि
उपरतें [ उत् + प्रति+इ किंवा उत्+परि +इ खालीं डोकें वर पाय होणें = उत्प्रययत् किंवा उत्पर्ययत् ] उपरतें = उपराळें.