Deprecated: Required parameter $article follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

Deprecated: Required parameter $helper follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

Deprecated: Required parameter $method follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

मराठी धातुकोश

उजवि [ ऋजु ( ना. ) { ऋजु = उजु = उजव् } ] योग्य मार्गानें सरळ जाणें.

उजळ १ [ उत् + ज्वल् १ दीप्तौ; { उज्ज्वल् = उजळ } ] प्रकाशित करणें.

-२ [ अव + क्षल् १० शौचकर्मणि; { अव = उ; क्षल् = छल् = झळ् = जळ } ] घांसून स्वच्छ करणें, रसायन घालून स्वच्छ करणें.

उजाड १ [ उषस् ( नाम ) प्रभातीभावे; { ष् = ज्; स् = त् = ड् } ] प्रभातकाल होणें. ( उजड १ पहा )

-३ [ उद्यत् ( नाम ) ] ( उजेड पहा )

उजाव १ [ उत् + जि ( णिच् ) १ जये; { णिच् - जापय् कर्मणि जाप्य. उ + जाप्य = उजाव } ] यशानें बाहेर पडणें.
उ०- मी तुझी सोंगटी उजावून देतों म्हणजे दुस-याच्या सोंगट्या तिच्याकडून जिंकवितों.

-२ [ उज्जापनम् ]

-३ [ उप + यम् १ उपरमे; { उप = उव = उअ. यम् = जब्ँ = जवँ = उजाव } ]

-४ [ ओजाय् ( वैदिक ) ]

उजियड [ उद्यत् ( नाम ); ( उद्यत् = उजेड ) ] सकाळच्या सूर्याप्रमाणें उगवणें.
उ०-आतां येणेंचि उजियडें निरुतें । निहालिं पां एया योगातें । जें माझां ठांईं भूतें । परि मी भूतीं नसें ॥ ज्ञा. ९-१३२ ( उजेड पहा )

उजिव १ [ उत् + जीव् १ प्राणधारणे ] जिवंत करणें, ताजेंतवानें करणें.  उ०-एक सोंगटी उजिवली = एक सोंगटी पुन्हा जिवंत केली.

-२ [ उत् + जिन्व् १ प्राणधारणे; { उज्जिन्व् = उजींव } ] जिवंत करणें.

उजीव [ उत् + जीव् १ प्राणधारणे ] उजीवणें-जिवंत करणें.

उजेड [ उद्यत् ( नाम ); { उत् + ई ( उद्यत् ) = उजड, उजेड. उत् + द्योत् ( द्युत् ) = उजोड } ] इतर रूपें-उजोड, उजाड २, उजड २, उजियड.

उजेर [ उत् + चेकृ ] { उच्चेकृ = उज्जेर् = उजेर } ] घाण नाहींशी करणें.

उजोड [ उद्योत् - उजोड. { उत् + द्युत् } ] (उजेड पहा)

उज्वळ [ उत् + ज्वल् १ प्रदीप्तौ; ( तत्सम ) { ल् = ळ. उज्ज्वल् = उज्वळ = उजळ } प्रकाशित करणें, स्वच्छ करणें.