Deprecated: Required parameter $article follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $helper follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $method follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
मराठी धातुकोश
उजवि [ ऋजु ( ना. ) { ऋजु = उजु = उजव् } ] योग्य मार्गानें सरळ जाणें.
उजळ १ [ उत् + ज्वल् १ दीप्तौ; { उज्ज्वल् = उजळ } ] प्रकाशित करणें.
-२ [ अव + क्षल् १० शौचकर्मणि; { अव = उ; क्षल् = छल् = झळ् = जळ } ] घांसून स्वच्छ करणें, रसायन घालून स्वच्छ करणें.
उजाड १ [ उषस् ( नाम ) प्रभातीभावे; { ष् = ज्; स् = त् = ड् } ] प्रभातकाल होणें. ( उजड १ पहा )
-३ [ उद्यत् ( नाम ) ] ( उजेड पहा )
उजाव १ [ उत् + जि ( णिच् ) १ जये; { णिच् - जापय् कर्मणि जाप्य. उ + जाप्य = उजाव } ] यशानें बाहेर पडणें.
उ०- मी तुझी सोंगटी उजावून देतों म्हणजे दुस-याच्या सोंगट्या तिच्याकडून जिंकवितों.
-२ [ उज्जापनम् ]
-३ [ उप + यम् १ उपरमे; { उप = उव = उअ. यम् = जब्ँ = जवँ = उजाव } ]
-४ [ ओजाय् ( वैदिक ) ]
उजियड [ उद्यत् ( नाम ); ( उद्यत् = उजेड ) ] सकाळच्या सूर्याप्रमाणें उगवणें.
उ०-आतां येणेंचि उजियडें निरुतें । निहालिं पां एया योगातें । जें माझां ठांईं भूतें । परि मी भूतीं नसें ॥ ज्ञा. ९-१३२ ( उजेड पहा )
उजिव १ [ उत् + जीव् १ प्राणधारणे ] जिवंत करणें, ताजेंतवानें करणें. उ०-एक सोंगटी उजिवली = एक सोंगटी पुन्हा जिवंत केली.
-२ [ उत् + जिन्व् १ प्राणधारणे; { उज्जिन्व् = उजींव } ] जिवंत करणें.
उजीव [ उत् + जीव् १ प्राणधारणे ] उजीवणें-जिवंत करणें.
उजेड [ उद्यत् ( नाम ); { उत् + ई ( उद्यत् ) = उजड, उजेड. उत् + द्योत् ( द्युत् ) = उजोड } ] इतर रूपें-उजोड, उजाड २, उजड २, उजियड.
उजेर [ उत् + चेकृ ] { उच्चेकृ = उज्जेर् = उजेर } ] घाण नाहींशी करणें.
उजोड [ उद्योत् - उजोड. { उत् + द्युत् } ] (उजेड पहा)
उज्वळ [ उत् + ज्वल् १ प्रदीप्तौ; ( तत्सम ) { ल् = ळ. उज्ज्वल् = उज्वळ = उजळ } प्रकाशित करणें, स्वच्छ करणें.