Deprecated: Required parameter $article follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

Deprecated: Required parameter $helper follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

Deprecated: Required parameter $method follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

सर्वसामान्य नामादिशब्दव्युत्पत्तिकोश

पोर १ [ पुत्रक = पुतरअ = पुअरअ = पोर = मुलगा ] (स.मं.)

-२ [ पोर शब्द मराठींत पुल्लिंगी हि आहे व स्त्रीलिंगी आहे. नपुंसकलिंगाशीं सध्यां कर्तव्य नाही. संस्कृतांत हि पुत्र शब्द मुलग्याचाहि वाचक आहे व मुलगीचा हि वाचक आहे.]
पुत्रशब्दः पुंसि स्त्रियां च स्मृतौ दृष्टः ।
अकृता वा कृता वापि यं विन्देत्सदृशात्सुतं
पौत्री मातामहः तेन दद्यात्पिंडं हरेद्धनम् ॥ इति ।
दौहित्रेण मातामहः पौत्री भवतीत्यर्थः । मनुः ।
लोके च दुहितरि पुत्रशब्दं प्रयुञ्जाना दृश्यन्ते एहि पुत्रेति ।
मंत्रे च दृश्यते। " पुमान्स्ते पुत्रो जायताम् " इति ।
तस्मात् पुमांसः पुत्राः इति विशेषणं ।
(आश्वलायनगृह्यसूत्र-गार्ग्यनारायणीयवृत्ते-१-७-३) (भा. इ. १८३६)

पोरकें-का-की [ पुत्रकक=पोरकें-का-की, पोरटा-टी-टें ] (स. मं.)

पोरगा इ. इ. [ पुत्रक = पुतरक = पुअरग = पोरग ( गा-गी-गें ). मूलक = मूलग (गा-गी-गें). लहानग (गा-गी-गें ) = लघीयस् + क. लांबग (गा-गी-गें) = लंब+ क ] (भा. इ. १८३३)

पोरटा-टी-टें [ पुत्रक ] ( पोरकें पहा )

पोरवकें [ पूर्वकं = पोरवकें ] supply.
उ० - जिये पदवियेचेनि पोरवकें । ते मातें पावति सुखें।
हे पालति मज विशेषें । करुं आवडे ॥ ज्ञा. १०-१२०

पोरवड [ पुत्रकावर्त = पोरवड ] पोरांचा घोळ.

पोरा-री-र [ पुत्रक = पुतरक = पुअरअ= पोरा-री-रा ] (स. मं.)

पोरांडें घर [ पुत्ररंड = पोररंड = पोरांड = पोरांडें घरा ] जेथें पोरें व बायका मात्र आहेत तें घर. (स. मं.)

पोरी [ पीवरी = पोरी, पोर ] कोंकणांत मोठ्या वीस पंचवी वर्षांच्या सुनेला सासवा पोर हा एकाकी शब्द लावतात.

पोरें सेरें [ पुत्रक सोदरक = पेरें सेरें ] (स. मं.)

पावतें [ पवित्रं = पोवतें. अ = ओ ]

पोहणें [ प्रोहण = पोहणें. प्रोह् पुढें जाणें ] पोहणें म्हणजे हातांनीं पाण्यांत गती करणें. अथवा प्रवह् = पउह = पोह. नदींत पोहतो = नद्यां प्रवहांत अथवा प्रोहति. (भा. इ. १८३३)