Deprecated: Required parameter $article follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $helper follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $method follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
सर्वसामान्य नामादिशब्दव्युत्पत्तिकोश
काळा तीळ [ तिलकालकः = तीळ काळा ] तोंडावरल्या काळ्या तिळाला संस्कृतांत तिलकालक म्हणत.
काळुसलेलें [ कलुषायितं = काळुसलेलें (स्वार्थे ल) ] काळुसलेलें म्ह० गढूळ. (भा. इ. १८३४)
काळेंकाळें [ कालकालं (ईषत्कालं) = काळेंकाळें ] पांढरेंपांढरें, तांबडेतांबडें इत्यादि स्थळीं द्विरुक्ति ईषद्भाक दाखविते (अष्टाध्यायी ८-१-१२ )
काळेंकुट्ट [ कालं कृष्णं = काळें कुट्ट. कृष्ण = कुठ्ठ = कुट्ट. जसें, विष्णु = विठ्ठु] (भा. इ. १८३४)
काळेंनिळें [ कालनील (अमर) = काळेंनिळें ] (भा. इ. १८३४)
काळेंबेरें [ कालिकं वैरं - काळें बेरें ]
प्रकृष्टो दीर्घः कालः अस्य इति कालिकं वैरं । (अष्टाध्यायी ५-१-१०८) काळें बेरें म्हणजे फारा दिवसांचें वैर.
काळेंभोर [ कालं बहुलं = काळेंभोर. बहुल ( कृष्ण ) = भउर = भोर. भोर म्ह० काळें. र = ल ] कपिल = कबिर; किल - कीर (ज्ञानेश्वर-अव्यय ) या दोन ठिकाणीं ल चा र होतो. (भा. इ. १८३४)
काळेला [कालिल: = काळेला. जटाघटाकालाः क्षेपे]
काळेंसांवळे [ कालश्यामल (अमर) = काळेंसांवळे ] (भा. इ. १८३४)
काळोख [ कालक्ष्यं (काल + अक्ष eye ) = काळोख ] ज्यांत नेत्रांना काळें दिसतें.
काळोखी [ कलुषता = कळूखी = काळोखी ]
किउत ( ता-ती-तें ) [ किमुत = किवुत = किउत (ता-ती-तें) ] (भा. इ. १८३३)
किंकाळी [ किंकालि: ] (धातुकोश-किंकळ पहा)
किचकट १ [ कृछ्रकटं = किच्चकटं = किचकट ]
-२ [ कृछ्रकष्टं = किचकट. कृछ्रकष्टं कलाकुलं । ]
किचका [ किष्कु (नीच ) = किचका ]
किचट १ [ कृछ्र = किच + ट = किचट ( कठीण, अडचणीचें ) ] (भा. इ. १८३३)
-२ [ कृछ्रिष्ट = किचिट = किचट ] कृछ्रिष्ट म्हणजे अति कृछ्र, अति बिकट.
किचाट [ कृष्छ्रकटं = किच्चअट = किचाट ]