Deprecated: Required parameter $article follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

Deprecated: Required parameter $helper follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

Deprecated: Required parameter $method follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

सर्वसामान्य नामादिशब्दव्युत्पत्तिकोश

बवा [ भवत् = बवअ = बवा, बोवा, बुवा, बावा ] (भा. इ. १८३४)

बस १ [ बस् to stop ]
बस, पुरें झालें = stop, it is enough.

-२ [ पद्य (सम्यगर्थे निपातः) = वसु = बसु = बस (निपात) ]. बस = उत्तम, पुरे. (भा. इ. १८३४)

-३ [ अव + सो to finish Imp. second sing स्य. अवस्य = (अलोप) बस ! ] Finish !, end !, stop !

-४ [ वश = बस, हरिसबसविसप्पमाणहियए = हर्षवशविसर्प्पद्हृदयः त्याचा बस बसला म्हणजे त्याचा वश, अधिकार, सत्ता स्थापित झाली ] बस म्ह० वजन, अधिकार. त्याचा त्या घरांत बस बसला म्हणजे वश, आधिकार चालू झाला. (भा. इ. १८३६)

-५ [ वस् ४ स्तंभे. वस्य = बस, बस्स. वसुस्तंभे, वस्यति ] वस्य म्हणजे थांब. बस, बस्स म्हणजे थांब, पुरे.
मराठीत हें आज्ञार्थक रूप अव्यय झालें आहे. ( धा. सा. श. )

बसक [ विश्. उपवेशिका = बइसिका = बसक ] बसक म्हणजे जनावरांची बसण्याची जागा. (धा. सा. श. )

बसणे [ वस् स्तंभे ] तो गप्प बसला = सः निशब्दः अवस्यत्. बसला म्हणजे स्तब्ध झाला.
उपविश् पासून निघालेला बैस, बस धातू निराळा. ( धा. सा. श. )

बसवणें [ प्रमाणें बसवणें, उदाहरणें बसवणें, ताळा बसवणें वगैरे प्रयोगांत बसवणें हा शब्द उपवेशन या शब्दापासून निघालेला समजणें असमंजस आहे. येथें बसवणें हा शब्द संस्कृत अवसेय, अवसान या शब्दापासून निघालेला स्पष्ट दिसतो.
उदाहरणानि अवसेयानि = उदाहरणें बसवावीं.
प्रमाणं अवसेयं = प्रमाण बसवावें.
अवसेयं = बसवावें म्हणजे जाणावें.
बसवणें म्हणजे जाणणें असा मराठी धातू आहे.] (भा. इ. १८३५)

बसाव [सो ४ अन्तकर्मणि. व्यवसायः = बसाव] ( धातुकोश-बसावा १ पहा)

बस्तान ३ [ अवस्तान = बस्थान = बस्तान (अलोप ) ] बस्थान म्हणजे अवस्था, स्थिति. - (भा. इ. १८३६) -२ [ व्यवस्थान = बस्तान ] आधान, रहाणें, स्थिति.

-३ [ अवस्थान = बस्तान ( अलोप ) ]

-४ [ अवस्थानं settled position = बस्तान ]