भ्वादिगणातील कित्येक धातू नुमागम घेतात व कित्येक असलेला मूळचा अनुनासिक टाकून देतात. या न् च्या ग्रहणाचे व त्यागाचे कारण पूर्ववैदिक भाषांतील यङ्लुक् चीं रूपे :
उदाहरणें :
अनुनासिक त्याग
मूळ धातू पूर्ववैदिक यङ् भ्वादिगणीय
रञ्ज् रनौरज् रजति ह्न ते
सञ्ज् सनीसज् सजति
दंश् दनौदश् दशति
स्वञ्ज् स्वनीस्वज् स्वजते
अनुनासिक ग्रहण
वद् वंवद् वन्दते
वद् वावद् वदते ह्न ति
मद् मंमद् मन्दते
मद् मामद् मदति
मद् मामद्य् माद्यति
मद् मामदि मादयते
मुच् मुंमुच् मुंचति
मुच् मोमीच् मोचते
मुज् मुंमुज् मुंजति
मुज् मोमोज् मोजते
दृह् दंदृह् दृहंति
दृह् दादर्ह दर्हति
तात्पर्य, हे नुमागम घेणारे व टाकणारे धातू पूर्ववैदिक यङ् किंवा यङ्लुक्चे संक्षेप आहेत.
येणेप्रमाणे भ्वादिवर्गात, यङ्लुक्, सन्नन्त व नामधातू यांचे संक्षेप होऊन आलेले धातू फार आहेत. ज्यांची उपधा अ आहे अशा धातूंचा गुण अ च होत असल्यामुळे, भ्वादिवर्गातील अदुपघ धातू साधे समजणे युक्त आहे. भ्वादिवर्गातील अदुपघ धातू व तुदादिवर्गातील अदुपघ धातू यांत भेद मुळीच नाही. कारण दोहोतही विकरण बिलकुल होत नाही.
Deprecated: Required parameter $article follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $helper follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $method follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Published in
संस्कृत भाषेचा उलगडा