Deprecated: Required parameter $article follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

Deprecated: Required parameter $helper follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

Deprecated: Required parameter $method follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

मराठी धातुकोश

ओल्, वोल्, वोल्ह्, ओल्ह् [उद् ७ उनात्ति क्लेदने] विकृत । ( उन्दापय् = ओलाव् = वोल्हाव् ) उद् = उन्द् = उल्लू ( न = ल) = ओल् |
उन्दू चें ओल हें प्राकृत रूप इतकें जुनें आहे कीं ओल् हा धातु अर्वाचीन संस्कृत म्हणून कोशांत स्थान पावला आहे.

ओल १ [ अव + ली १० द्रवीकरणे { अवली = ओल }] चिकट होणें, ओलें होणें, उ०- म्हणौनि संवादाचा सुवाॐ ढले। तरि हृदयाकाश सारस्वतें ॐले । श्रोता दुचिता तरि वितुले । मांडला रसु ।। ज्ञा. १-२८

-२ [ आ + उन्द् ७ क्लेदने { आउन्द् = ओन्द् = औल}]

-३ [ आ + कुल् १ संस्त्याने बंधुषुच { आकुल् = आउल् = ओल }] ओलीस देणें, जामीन राहणें.

-४ [ आर्द्र ( ना.) { आर्द्र = ओल्ल = औल } ] ओलें करणें.

ओलग [ अव + लग् १ संगे { अवलग् = ओलग }] इवें असणें, उ०—तेयांचिये वाचेंपुढां भोजें । नाम नाचे माझें ।। जें जन्मशतीं ओलगिजे । एकोल यावेया ॥ ज्ञा. १-२०५

ओलंड १ [ उपरि + अट्ट १ अतिक्रमणे { उपर्यट्ट् = उवर्यट्ट = ( र् = ल् ) ओलट = ओलंड }] पलीकडे जाणें.

-२ [ ओल्ड् (इ ) १० उत्क्षेपणे { ओलंड् = ओलंड }] पलीकडे जाणें. इतर रूपें-ओलांड २, वलंड २, वलांड २

-३ [ उल्लंड् १० उत्क्षेपणे ] वरून जाणें. इतर रूप-ओलांड १

-४ [ अव + लड् ( इ )] ( वलंड २ पहा )

ओलपट [ अव + उत् + पट् १ गतौ { अवोत्पट् = ओत्पद् = ओल्पट् = ओल्पट } ] ढकलून मारणें. इतर रूपें-होलपट, होळपट.

ओलव १ [ ओल ( ना. ) { ओल = ओलय ( नाम ) = ओलव } ] ओलें करणें, भिजत टाकणें. ( वलव २ पहा )

-२ [ उद्-उंद् आद्रींभावे, उन्न ( ना.)] दमट होणें. ( वलव १ पहा )

ओलाट [ उत् + लाठी ( ना. } { उत् + यष्टि = लट्ठि= उल्लाठि } ] काठीनें मारणें. ( ओल्हांट पहा )

ओलांड १ [ उल्लंड १० उत्क्षेपणे { उल्लंड = ओलंड = ओलाँड } ] वरून जाणें. ( ओलंड ३ पहा )

-२ [ ओलड् ( इ ) १० उत्क्षेपणे ] पलीकडे जाणें. ( ओलंड २ पहा )

ओलाणी [ अव + लंब् ] ओलाणी.