Deprecated: Required parameter $article follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

Deprecated: Required parameter $helper follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

Deprecated: Required parameter $method follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

मराठी धातुकोश

खोल १ [ खोल् १ गतिप्रतिघाते ] लंगडणें, पाय दमून चालणे.
उ०-दिहा खोलणें रात्रीं जागोवा। ठाणांतरिया जैसा पांडवा ।। अहोरात्रीं विसावा । भेटोचिना ।। ज्ञा. १६-३३८

-२ [ कुल् १ संस्त्याने बंधुषुच ] अडथळा दूर करणें. उ०- पेटी खोलणें. आंगरख्याचे बंद खोलणें.

-३  [ खंड्, सोर्ट, खोड्,खोर, खोल् ] लंगडणे, लंगडे होणें. ( कर्मणि - खोल्यते = खोळिजे; खोर्यते = खोलिजे. खुळखुळा लंगड्या मनुष्याच्या पायांतला वाळा.)
उ.-म्हणौनि समुद्र वाहीं। तरणें आथि केहीं । गगनामानि पाई। बोलिजत असे ॥ ज्ञा.१२-७१
इतर रुपें-खोळ ४, खुळ २, खुळाव २.

-४ [ क्षुर् ६ विलेखने ] इतर रूपें-खोलट, खोलवि.

खोलट [क्षर् ६ विलेखने ] ( खोल ४ पहा )

खोलवि [ क्षर् ६ विलेखने ] "

खोव १ [ खव् ९ बन्धने खौनाति ] ( खवणें असा उचार आशिष्टांत आढळतो.)
उ०- कडोसरीस चार पैसे खोपणें. तुरा खोविला तुळसी मंजिरीचा । इतर रूपें-खोंव ३, खव ४, खो २.

-२ [ खच् ९ बन्धने ] ( खोच ५ पहा )

-३ [ स्कुंभ् १ रोधने] ( खो पहा )

-४ [स्कु ९ आप्रवणे, विदारणे ] ( खव ३ पहा )

खोंघ १ [ स्कु ९ आप्रवणे विदारणे ] ( खव २ पहा )

-२ [स्कु ५ आप्रवणे ] ( खव ३ पहा)

-३ [ खव् ९ बन्धने ] ( खोव १ पहा )

खोंस [ स्कुंभ् ५ रोधने + स् (लुड् )] आंत घालणें-जोडणें.

खोळ १ [ खल्ल ( ना. )] खोळीचा आकार देणें.

-२ [ क्रोड ( ना.)] धोतराची खोळ करणें.

-३ [ खोल् १ गतिप्रतिघात ]

-४ [ खुंड्, खोट्, खोड्, खोर् ] ( खोल ३ पहा )

खोळंब १ [ क्षण + लंब् ] इतर रूप-खोळंबवि.

-२ [ खोल् १ गतिप्रतिघाते

-३ [ ख + उद् + लंव् ]

खोळंबवि [ क्षण + लंब् ] ( खोळंब १ पहा )

खौ १ [ खच्-खौनाति ] ( खोज ५ पहा )

-२ [ खव् ९ बन्धने] ( खोव १ पहा )