Deprecated: Required parameter $article follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $helper follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
Deprecated: Required parameter $method follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57
मराठी धातुकोश
खळबळ १ [ क्षल् + वल् ; क्षल् १० शौचकर्मणि, वल् १ संचरणे, द्विधातुसंयोग { क्षलवल् = खळबळ, ( क्ष् = ख्, ब् = ब् , लू = ळ् } ] हलवून धुणे. इतर रूप-खळबळाच.
-२ [ क्षल् + अवक्षल् { अवक्षल = ( अलोप) बळणें }] बुचकळून धुणें.
-३ [ स्खल् + वल् ] चालण्याचे थांबणे. इतर रूप-खळबळ
-४ [ स्खलत् + वलनं ]
खळबळाव [ क्षल् + वल् ] ( खळबळ १ पहा )
खळवट [ खल् + वठ् १० ग्रंथे ] एके ठिकाणीं जुळणें.
खळवळ [ स्खल् + वल् ] ( खळबळ ३ पहा )
खळाळ [ कल् १ शब्दे ] ( खळखळ २ पहा )
खा १ [ खाद् १ भक्षणे ] उ०-लाडू खाणें.
-२ [ खै १ हिंसायाम् खायति ] उ०-अगदीं खायला येतो.
-३ [ स्कू ५ भेदने ( वैदिक ) ( स्कवनं = खाणें ) ( दंतस्कवन = दांत खाणें. }]
-४ [ खै १ खेदने, हिंसायाम् खायति { खै = खाय् = खा }]
उ०-( १ ) तोंडांत खाशील. चपराक खाशील. ठोसा-मार खाशील.
( २ ) तेथें तुला काय वाघ खातो ? म्हणजे ठार मारतो.
- ४ अ [ खै खाणें ] उ०- कुस्ती खाणें.
-५ [ क्ष्माय् १ विधूनने क्ष्मायते (क्षुब्ध करणें)] क्षुब्ध होणें. उ०- तो मला खायला उठला.
-६ [ क्षण् १ हिंसायाम् ( क्षणनं = खण्णे] = खाणें.)] ठार मारणें. उ०- वाघ म्हटलें तरी खातो आणि वाघोबा म्हटलें तरी खातों. एथें खाणें म्ह• ठार करणें. इतर रूप-खां २
-७ [ घातयति = खातो. पितृघातिन् = बापखाऊ (घ=ख)] मारणें, उ०- मुलगा सुलक्षणी । जन्मताच बापाला खाललान्, एथें खाणें म्ह० मारणे.
-८ [ क्षिं १ ( वैदिक ) क्षेति ] जवळ असणें. उ.-तो सारें राज्य, इष्टेट खातो, जमीन खातो, घर खातो.
-९ [ क्षि १ क्षये क्षयति ( क्षय् = खा )] उ०- त्यानें हें काम करण्यांत एक महिना खाल्ला.
-१० [ क्षपय् = खपव { क्षपय् = स्त्रव् = खा }] दुरुपयोग करणें, उ०-वेळ, पैसा खाणें, इतर रूप-खपवि ३
खां १ [ क्षम् १ सहने { क्षम् = स्त्रम् = खां । खा } ] सहन करणें. उ- राग खाणें.
-२ [ क्षण १ हिंसायाम्] उ०-मन खातें. (खा ६ पहा)