४. मूळभूत अनेक ध्वनिपरंपरा

ही परंपरा वैदिक आर्यांची झाली. पृथ्वीवर इतर अशाच पाच सात ध्वनिपरंपरा आहेत. असुर भाषा, द्राविड भाषा, चिनी भाषा, अमेरिकन इंडियनांच्या भाषा, आफ्रिकन भाषा इत्यादि विचारप्रदर्शनाची ध्वनिसाधने अनेक झाली आहेत आणि त्यांचे ध्वनी आर्यध्वनींहून भिन्न आहेत. भिन्नध्वनी असण्याचे कारण प्राथमिक अवस्थेत त्या त्या लोकांच्या कानावर आर्याना भेटले त्याहून इतर प्राण्यांचे व वस्तूचे भिन्न ध्वनी पडले हे होय. ह्या आर्येतर लोकांच्या ध्वनिसाधनांचा विचार येथे इतकाच स्पर्शून, आर्याच्या दुस-या एका विचारप्रदर्शक साधनाकडे वळू.