Deprecated: Required parameter $article follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

Deprecated: Required parameter $helper follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

Deprecated: Required parameter $method follows optional parameter $type in /home/samagrarajwade/public_html/libraries/regularlabs/src/Article.php on line 57

स्थलनामव्युत्पत्तिकोश

दोणगांव - द्रोणीग्रामं. खा नि

दोणगांव - द्रोणग्रामं. खा म

दोंदगांव - } दुंदुभं (सर्प) खा इ
दोंदवाड - }
दोंदवाडा - }
दोंदवाडी - }

दोंदवाडें - दुंदुभं (सर्प ) - दुंदुभवाटं. ४ खा इ

दोदवें - दुंदुभं (सर्प) - दुंदुभवहं. खा इ

दोधें - दुग्धिका - दुग्धिकं. खा व

दौंडाईचें - ढुंढि (गणपति) - ढुंढ्यावतीयं. २ खा म

दौलतपुर - मुसलमानी गावें. २ खा

द्याणें - दध्यानी (सुदर्शना). २ खा व

द्रविडदेश - (कर्णाटक पहा).

 

धज = ध्वज. खा नि

धडगांव - धटिन् (शिव ) धटिग्रामं. खा म

धंडाणें - दंडक ( अरण्यविशेष) - दंडकवनं. खा म

धणीचा बाग - सातारा शहरांत पहिल्या शाहू महाराजांच्या वेळेपासून छत्रपतींचे कांहीं बाग आहेत. पैकी एक बागाला धणीचा बाग म्हणतात व एका विहिरीला किंवा चिरेबंदी जलविहाराच्या जागेला धणीची विहीर म्हणतात. धणीचा बागा व धणीची विहीर म्हणजे कोणाचा बाग व कोणाची विहीर म्हणून कित्येक लहान मोठ्या माहीतगार लोकांस विचारतां समाधानकारक उत्तर मिळत नाहीं. कोणी म्हणत, धणी म्हणजे धनी अर्थात् छत्रपति. परंतु धनी शब्दांतील नी ची णी कशी झाली तें कोणी सांगेना. कोणी म्हणत धनीण या शब्दाचा अपभ्रंश धणी असावा. त्यांच्या मतें धनिणीचा बाण ह्याबद्दल धणीचा बाग असा जलद बोलण्यानें अपभ्रंश झाला असावा. ही व्युत्पात्ति खरी मानण्याला एक अडचण येई. ती अशी कीं, ह्या बागेंत शाहूच्या राण्या राहात नसून एक सुस्वरूप नाटकशाळा राहात असे. राण्या राहात असल्या तर धणी म्हणजे धनीण ऊर्फ राणी असा अर्थ करतां आला असता. तेव्हां धणी ह्या शब्दाचा दुसरा कांहींतरी अर्थ असला पाहिजे. धणी हे विशेषनामही नाही, अर्थात् धणी हा शब्द आधुनिक मराठी भाषेंतून बहुतेक लुप्त झालेला असला पाहिजे, व त्याचा पत्ता चारपांचशें किंवा नऊदहाशें वर्षांपाठीमागें काढीत गेलें पाहिजे. निर्णयसागर छापखान्यांत छापलेल्या प्राकृत पिंगलसूत्राच्या १४ व्या पृष्टावर खालील श्लोक आहे :-