[ ४७३ ]

श्री.

त आपण जे समयीं कोळेस दाखल होतील ते वेळेस पठाणाची व रोहिल्याची मुलाजमत करवीन; अकबराबादेस दाखल जालियावर सफदरजंग येऊन मुलाजमल करील; या गोष्टीचा इतबार हजरतला येत नसला तर शुकें खास सर्वांचे मजला इनावात करावे; त्यांणीं उत्तरे खातरख्वाह लिहिली तर हजरतनीं कूच करावें. हे बोलणें जालियावर सर्व लहानमोठ्यांस रुखसत हजरतनीं करून, आमात्यास व नागरमल्ल या उभयतांस ठेवून घेऊन राजाजीस शुका लिहिला जे, कांहीं तुह्मांसी बोलणें आहे, तुह्मीं अविलंबे येऊन पोहंचणें. शुका पोहंचतांच, राजाजी स्वार होऊन, हजरतजिलमुभानियाजवळ गेले; मुजरा केला. हजरतनी हुकम केला जे, किबलेअलम याजपाशीं ज़ाणें, त्या हुकमावरून किबलेअलमजवळ गेलें. तेथें नागरमल्ल व अमात्य व बख्तावरखां होते. त्रिवर्गानीं राजाजीस पृच्छा केली की, हजरतचा बाहेर निघावयाचा कस्त आहे; तुमचे सरदारांची काय मर्जी ? व कोणता मनसबा जाटांचा सलूक जालियावर करणार ? तुह्मीं काय सलाह देतां ? तेव्हां राजाजींनीं उत्तर दिल्हें जे, सरदार तुह्मांसी बदसलुख करणार नाहींत ; खालसा सोडून देतील; कदापि अमर्यादा करणार नाहींत ; बल्की, या गोष्टीचीं पत्रें त्रिवर्गा सरदारांची आणून देतों. त्यांणीं "अति उत्तम" ह्मणून, किब्लेअलम व हजरतजवळून राजाजीस रुखसत करविलें. पाचा साता दिवसाउपरांतिक नागरमल्लांनीं रोहिल्या पठाणांच्या अर्जिया गुजराणिल्या. तदोत्तर, सफदरजंगाचें पत्र खानखानास व अर्जी पातशाहास आली जे, हजरतनीं अकबराबादेस यावें; मी येऊन मुलाजमत करितों. ऐसीं पत्रें सर्वांची येऊन पावलियावर, राजाजींनी त्रिवर्ग सरदारांच्या अर्जदास्ती गुजराणिल्या. हजरतची सर्वा गोष्टींनीं खातरजमा जाली. तेव्हां कूच करून, सिकंदरियापावेतों जाऊन पावले. पठाण रोहिल्यांच्या अर्जिया पैदरपै येत्यात. सफदरजंगहि आपली तयारी करून यावयासी सिद्ध जाला. बल्की, एक दोन कूचहि जाले असावे. सांप्रत या दिवसांत, अकबतमहमूदचें पत्र सैफुल्लाचे विद्यमानें सुत्फलाबेगास व नानासाहेबांस आलें जे, तुह्मी राजाजीस माझेपुर्ते पक्षावर आणून त्यांच्या मार्फतीनें हजरतकडून माझी तकशीर माफ करवावी. तें पत्र बजिन्नस लुथफल्लाबेगानें राजाजीजवळ पाठविलें, व नानांनीही आपलें दाखविलें. तेव्हां नानासी रायजाजींनीं पृच्छा केली की, अकहतमहमूदची तकसीर माफ करवितों; त्यांणीं खालशांतून व सरुफखासांतून हात उचलावा; व सिनदागचा दावा सोडावा; थोडीबहुत सिनदागचे तलवेची वाट करून देविन, या गोष्टींची पोख्तगी खानमजकुराकडोन तुह्मास आलिया त्याचे कामांत हात घालीन. त्यांजवरून नानासाहेबीं खानमजकुरास पत्र लिहून सर्व गोष्टींची मजबुती आणविली. तेव्हां, पातशाहास व आमात्यास अर्ज करून राजाजींनी त्याची तकसीर माफ करावी असें ठरवून पाचारिलें आहे. आजि उद्यां मुलाजमत खानमजकुराची होणार. जाटांचा सलुख सरदारांनी केला, हें वर्तमान येथें पावलियानंतर, पादशाहांनी पाचसात मुकाम शिकंदरियांत फर्माविले. पुढें जें निदर्शनास येईल तें मागाहून लिहून पाठवूं. हे विज्ञप्ति. *